Hamlet. Nick Nicholas (nsn@krang.vis.mu.oz.au, verse) & Andrew Strader (dls9@aol.com, prose). Work in progress. Copyright (c) 1995 KLI. Qo'noS ta'puq, *Hamlet* lotlut. lutvaD ghotvam luDalu'. *tlhaw'DIyuS*; Qo'noS ta' ghaH *Hamlet*; ben ta' puqloD; DaHjaj ta' loDnI'puqloD je ghaH *polonyuS*; Qang ghaH *Horey'So*; *Hamlet* jup ghaH *layerteS*; *polonyuS* puqloD ghaH *voltImaD* *qornelyuS* *roSenQatlh*; toy'wI'pu' chaH *ghIlDeSten* *'oSrIq* wa' qaH wa' lalDan'utlh *marSe'luS*; 'utlh chaH. *bernarDo* *veranchISqo*; mang ghaH *reynalDo*; *polonyuS* toy'wI' ghaH vagh DawI'pu' cha' tlhaQwI'; molwI' Da *vortIbraS*; *DuraS* qorDu''a' pIn be'nI'puqloD ghaH wa' HoD tera' Duypu' wa' jaw wa' mang cha' QumwI' *Horey'So* wa' toy'wI' QonoSnganpu' *Hamlet* vav lomqa' *ghertlhuD*; Qo'noS ta'be', *Hamlet* SoS je ghaH *'ovelya*; *polonyuS* puqbe' ghaH jawloDpu', jawbe'pu' je, 'utlhpu' je, mangpu' je, yo'mangpu' je, toy'wI'pu' latlh je; jatlhbe' chaH lut Daq: QonoS lut 'ay' wa' lut 'ay'Hom wa' *tlhIn*. ta'qach'a' 'et 'avwI'Daq jen. ['avtaH *veranchISqo*. ghaHDaq 'el *bernarDo*] ber: chol 'Iv? ver: Qo', jIH HIjang. yIQamchoH 'ej yIngu'egh. ber: taHjaj wo'! ver: *bernarDo*? ber: jIHbej. ver: bImatlhba', qarqu'mo' bIcholmeH poHlIj. ber: qaSpu' rampjep. QongDaq yIghoS, *veranchISqo*. ver: qatlho'bej, Qu'wIjvo' choSonmo'. bIrqu'. 'ej roplaw' tIqwIj. ber: bI'avtaHvIS jot'a'? ver: vIHbe' je ghew. ber: vaj maj. Qapla'. *Horey'So* quv, *marSe'luS* je Daghomchugh --- jI'avtaHvIS qochma' chaH --- vaj tImoDmoH. ver: SuH, chaH vIQoylaw'. 'eH, yIQam! chol 'Iv? ['el *Horey'So*, *marSe'luS* je] Hor: qo'vam juppu'. mar: Qo'noS pIn'a' lobwI' je. ver: tlhIHvaD Qapla'. mar: Qapla', SuvwI' yuDHa'. DuSonta' 'Iv? ver: Qu'vaD mucho' *bernarDo*. Qapla'. [mej] mar: SuH! SuH! *bernarDo*! ber: toH, yIja': SaH'a' *Horey'So*? Hor: SaHlaw' 'ay'Daj neH. ber: nuqneH, *Horey'So* QaQ. nuqneH, *marSe'luS*. Hor: qaStaHvIS ramvam, narghqa''a' HoSDo'Hey? ber: paghna' vIleghpu'. mar: "Sunaj neH" ja' *Horey'So*. ghaH jon qechvetlh 'e' botqu' je ghaH, qa'Hey Dojqu''e' cha'logh wIleghpu'bogh Harbe'taHvIS. naDev vaj ramvam tupmey bejlI'meH, vItlhejmoHpu'. vaj cholqa'chugh HoSDo'Hey, mInDu'maj 'ollaH ghaH, 'ej qa'vaD jatlhlaH. Hor: wejpuH. narghbe'ba' bIH. ber: toH, loQ yIba'. 'elbe'meH lutmaj, teS Surchem DarIHlaw'. vaj bIH DIHIvqa'meH, wanI' wIleghbogh, qaStaHvIS cha' ramjep, wIja'. Hor: maba'. 'ej maHvaD ghu'vam ja'chu'jaj *bernarDo*. ber: qaStaHvIS wa'Hu' ram, lengDI' QuvHov poS yuQvetlh, 'ej, DaH SepDaq wovmoHbogh, bochmeH ghoSpu'DI' lengwI'; naDev ma'avtaHvIS *marSe'luS* jIH je, ghumDI' rep wa' --- ['el lomqa'] mar: bIjatlh 'e' mev! peqIm! DaH cholqa' bIH! ber: Heghpu'bogh ta'ma' rapmeH chenta' bIH. Hor: HaDwI' SoH. bIHvaD vay' yIjatlh, *Horey'So*. ber: ta' rurqu' bIH, qar'a'? yIqIm, *Horey'So*. Hor: rurqu'bej bIH. mumerqu' 'ej mubItmoH. ber: bIHvaD jatlh vay' DaH neHlaw'. mar: 'eH, *Horey'So*. bIHvaD yIjatlh. Hor: ram repvam, porghvetlh vIDqu' 'IH'e' je, ben yItmeH lo'bogh Qo'noS ta' webHa' wInolpu'bogh, boDoQta', HattaHvIS. vaj nuq tlhIH jay'? ghuy'cha' Sara': pejatlh! mar: bIH mawlu'law'. ber: SuH! Haw'meH moDchoH bIH. Hor: peloS! pejatlh! pejatlh! Sara': pejatlh! [mej lomqa'] mar: DaH Haw'ta', 'ej jangQo'. ber: nuqneH, *Horey'So*? DaH bIchIS. bIQomlaw'. wa'Hu' manaj neH DaH 'e' DaHar'a'? toH, vuDlIj nuq? Hor: vI'Iprup jay': wanI'vam vIHarQo', 'olbe'chugh tu'chu'bogh 'ej vItbogh mInwIj. mar: ta'ma' lurur, qar'a'? Hor: bIrur'egh je! *DuraS* pIn tlhIvqu' Hay'taHvIS je ghaH, yoDSutvetlh'e' tuQ. qejmeH qabvetlh 'ang ghaH, chuchDaq yoDDuj *qInSaya* qIpDI' je, QeHtaHvIS ja'chuq. Hujqu'. mar: qaStaHvIS ramjepna' tup qar, DaH wejlogh vID 'ej nujuSpu' ghaH, ma'avtaHvIS. Hor: qechwIj vIvangnISbogh vIwIvlaHbe'. 'ach nom jIwuqnISchugh jIqelchu'pa', vaj wo'vaD qaS Qugh taQ 'e' pIHmoHlaw'. mar: toH, DaH peba', 'ej ja'choHjaj SovwI': qatlh wo' rewbe'pu', negh je vumnISmoH yepbogh 'ej SaHnISqu'moHbogh ram Qu'vam, qaSDI' ram Hoch? 'ej qaStaHvIS pem Hoch, qatlh, chenmeH may'morgh, baS lutetmoHlu'? qatlh, veS mIqta'mey je'meH, novvaD mechlu'? 'ej qatlh Duj chenmoHwI' lumuvmoHlu'? pavqu'mo' Qu'chaj, chaHvaD Hatlaw' len. DaH vummeH pemvaD jIjnIS je ramjep, moDmo' Doy'wI'pu'. Hochvam vangnISlu', qaSbeHmo' nuq? 'oH QIjlaH 'Iv? Hor: SuH, jIH. toH, joS lutlhuplu'bogh vIja'laH jIH. wanI' DaSov: DaH maHvaD narghlaw'pu'bogh ben ta'ma' Hay'meH qaDta' *DuraS* pIn, *vortIbraS*, ghaH tungHa'mo' qeHbogh DujDaj. 'ej Hay'DI', *vortIbraS*vetlh tlhIvqu' HoH ta' *Hamlet* yoHqu' --- yoHqu' ghaH, 'e' noH mIchvam ngan Hoch. vaj ra'mo' may' mab'e' lu'olchu'pu'bogh chutmey, batlh lurDech je, yInDaj ghajHa'DI', SepmeyDaj Hoch'e' nIteb ben charghbogh ghaH, ghajHa'nIS je, 'ej SuqnIS may' QapwI''e'. mabchajvaD rapbogh Sep yoSmey SuDruppu' je ta'ma'. 'ej SuqmeH *vortIbraS*vaD yaHnIS bIH, chaq lujchugh ta'. vaj ra'mo' may'chaj mab, 'ej poQmo' ghItlhvetlh chut lulajpu'bogh, *Hamlet*vaD yaHnIS SepDaj'e'. toH, qaH: *vortIbraS* Qup'e' tujmoHmo' 'ej tebmo' lagh toDuj'e' wej qeqmoHchu'bogh poH, yoSvamDaq yoSvetlhDaq je, Sepchaj veHDaq, chutmey pabbe'taHbogh vIDwI' tlhoQ'e' nom boSta'. Soj, jajHuch je SuqmeH chaH, HuH Qu'vaD HuHchaj qu'moHta' QupwI'. 'ej Qu'chaj ra'bogh ghovchu' wo'maj qum: raDmo' rojmabDaj, HoSmo' je mangghomDaj, Sep'e' ghajHa'bogh vavDaj Suqqa' neHba'. 'ej qeqmeymaj meq potlh, ram Qu'maj mung je, wo'majDaq moDbogh mISHey Hal je 'oHlaw' wanI'vam'e'. ber: toH 'oHba'. 'a ghaytan taQbe' wanI', ma'avtaHvIS nucholDI' San HoSDo'Hey, nuH qengtaHvIS. ta' rur, 'ej ben, DaHjaj je, veS qeqvam meq ghaH ta'vetlh'e', qar'a'? Hor: lam 'ay'Hom neH bIH. 'a yab mIn lunuQlaH. tIQtaHvIS, chepbogh romuluS wo' quvDaq poS molmey Hoch, loQ pumpa' *yulyuS* Dunqu'. 'ej chImchu'. romuluS vengHeDaq jawchoH 'ej jach lom'e' wej luqatHa'lu'bogh. lIy tlha' chal qulmey tIqqu', SISbogh 'Iw je. pemHovDaq qIj maQmIgh. 'ej Hov QIbmo' ropmo' bIQ'a'mey wuvmoHbogh maS'e', jaj Qav'e' maqlaw' 'oH. ben mIchmajvaD, wo'maj nganpu'vaD je, wanI'mey qu' nungwI'mey rap, San QeH pIHmoHtaHwI' je, wa'leS lotna' lIHwI' je 'angpu' je jIjchuqbogh chal, ngeHbej je --- 'a SuH! peqIm! DaH cholqa'! ['elqa' lomqa'] yIt 'e' vInISrup, tugh muSangchugh je. loS, Dolqoq! QIch, ghoghlaH joq vay' Daghajchugh, HIjatlh! bIjotmeH SoH, 'ej naD vISuqmeH jIH, Qu' vay' vIchav DaH 'e' DapoQqangchugh, HIjatlh! wo'maj nem Qugh DaSovchugh, vaj, SoHvo' leSSov wISuqDI', Do' wIbotlaHchugh, HIjatlh! pagh, yavmaj chorDaq mIp DanIHta'bogh DaboSta'DI' DaSo'chugh, HattaHvIS --- 'ej pIj wanI'vetlhmo' SuyItnIS, qa'pu', SuHeghpu'DI' --- vaj HeS yIja'. [jach jajlo'ghogh Qa'] yIratlh! yIja'! *marSe'luS*, yIt ghaH 'e' yImev! mar: SuH, vIqIp'a'? betleHwIj vIlo''a'? Hor: yevQo'chugh, vaj yIqIp. ber: naDev! Hor: naDev! mar: loj rIntaH! [mej lomqa'] nurna' SuvwI' ghaH. vaj wImawpu'bej, yolqoq wInIDmo': muD rur, rIQlaHbe'mo'. wIqIpDI' 'ej malujDI', ghaH wIvaq neH. ber: jatlhrup ghaH, jachDI' Qa'. Hor: 'ej jachDI' 'oH, DIvwI' Da, yay'mo'. ghIjlaw' pIch jabbI'ID. ghogh jenqu' HoSqu' lo'DI' jajlo' Qa''e', povaD chuS'ughHey'e', reH vem pem qa'. 'ej ghumDI' 'oH, bIQ'a'Daq, qulDaq joq, chalDaq joq, ghorvamDaq joq tu'lu'chugh je, vaj tugh bIghHa'meychajDaq moDqu'nIS lengbogh 'ej Hopbogh qa'pu'. 'e' vI'Ij. 'ej DaH 'e' toblaw' Dolvetlh. mar: ngab, jachDI' jajlo' Qa'. 'ej ngoDvam ja'lu': qaSbeHDI' QI'lop poH, yo' qIj mangpu''e' DIquvmoHrupDI', jach po Ha'DIbaHvetlh qaStaHvIS rammey naQ. 'ej jachtaHvIS, ghorDaq lengQo' qa' Hoch net Har: ngIlbe' chaH. pIvmoH ram muD. 'ej tar lIngbe'choH tI. jonbe'nIS Sor HoSDo'. luj qa' SeHwI'pu'; quvqu'mo' poHvetlh potlh, 'ej Dunqu'mo'. Hor: vIQoypu' je 'ej loQ vIHar. 'a SuH: nIH HuDvetlh jen rambIQDaq yItlaw'taHvIS, ngup Doq tuQ po. ma'avtaH 'e' wImev. SaqeS je: *Hamlet* QupvaD Hoch wIleghbogh, qaStaHvIS ram, wItey'. vI'Iprupbej: *Hamlet*vaD jatlhrup maHvaD tambogh qa'. ghaHvaD wISovmoH, vangmoHmo' wo' Qu'maj, 'ej 'utmoHmo' parHa'ghachmaj. Qoch'a'? mar: wIruch, Satlhob. 'ej nuqDaq ghaH wItu', qaStaHvIS povam, 'e' vISov. maghoS. [mej chaH] lut 'ay'Hom cha' ta'qach'a' qumpa'. ['el *tlhaw'DIyuS*, *ghertlhuD* je, *Hamlet* je, *polonyuS* je, *layerteS* je, *voltImaD* je, *qornelyuS* je, jawpu' je, toy'wI'pu' je] t: Heghpu' loDnI'wI' vIparHa'bogh: *Hamlet*. wej 'e' wIlIjmeH, ghu rur De'vam: Qupchu'. 'ej 'It tIqDu'maj, bIH DIDamoHmo', 'e' ra' lurDech. 'IQwI' wa' Huy' lughajmeH tay'nIS 'ej gheghnIS wo'wIj ngan QuchDu'. 'ach tIqwIj Suvmo' rIntaH noHbogh yabwIj, ta' vIqelmeH jI'IQba' 'ej jIvalba', DotlhwIj vIqawmo' je. vaj ben be'nI'wI', DaHjaj ta'be'nalwI' je, Qojbogh wo'vam ta'cho'qoch je, --- jIQuch 'e' jeylu'law'DI', HaghDI' wa' mIn, 'ej nIjDI' wa' mIn latlh, nolDaq jIloppu'DI', tlhoghDaq jISaQDI', Dotlh Quch, Dotlh 'IQ je 'ay'mey rap vIlelDI' --- vISawpu'. ghu'vamvaD SuqeSpu' je, valwI'pu' quv, 'e' vIbotbe'. 'ej ghu'vaD SughIbpu', SaraDbe'taHvIS. Satlho'. DaH ghu' boSovchu'bogh wIqelnISchoH. puj HoSmeywIj 'e' noHlaw' *vortIbraS*. pagh, Heghpu'mo' loDnI'wI' vIparHa'bogh, wo'Daq Dach Sun, matlhwI'pu' je 'e' Harlaw'. 'ej nIvchoH ghaH 'e' naj. ghaH DorDI' qechvam, munuQbe'Qo' ghaH, jIHvaD QumtaHvIS. loDnI'wI' yoHqu'vaD ben Sep Hoch'e' jeghpu'bogh vavDaj, chaw'taHvIS chut Hoch --- vIjeghnIS 'e' Del Hoch muQumpu'bogh. wejpuH ta'meyvam chav. DaH qepvamDaq, jIvangmeH jIH malja' wIbuSchoHjaj. chay' Hech be'nI'puqDaj DaH wej 'e' Sovlaw' *DuraS* pIn, *vortIbraS* Qup SoSloDnI', reH ropmo' 'ej QongDaqDaq yIntaHmo'. ghaHvaD jIQum. Sepmaj 'ay' latlh Dan nuvvetlh 'e' nISnIS ghaH. Sep latlhDaq muvmoH nuv net tuchnIS, SepDaj yoSmeyvo' ngaqwI'pu', ghuvpu' je, negh je muvmoHpu'mo'. Hat. 'eH, *voltImaD*, *qornelyuS* je, pIn qanvaD vanvam boqengmeH DaH SangeH. woQ'e' lIchaw'nISbogh malja'vam neH Sanob. Sumatlh --- SumoDmo' 'e' yI'ang. Qapla'. qor, vol: mamoDmeH, 'ej latlh Hoch wIchavmeH, ta', SoHvaD mamatlh chIch 'e' wI'angrupbej. t: 'e' vIHonQo'. Qapla'! SIbI' pemej. [mej *voltImaD* *qornelyuS* je] toH, SuH! *layerteS*: SoHvo' chu' De' nuq? chotlhobqang 'e' choja'. 'ut nuq, *layerteS*? Qo'noS pIn'a'vaD Qu'lIj vay' DatlhobDI', jochbe'chugh Qu', vaj temlaHbe' pIn'a'. toH, nuq DapoQqangchugh, *layerteS*oy, vaj vIta'Qo' DapoQDI'? pagh, qar'a'? wa' porgh lujeSchu'lI' qar'a' tIq, yab je. 'ej nujvaD toy'chu'lI' qar'a' ghop po'. vaj Qo'noS ta'vaD toy'chu' je vavlI', wo' qum wIjeStaHvIS. yIja', *layerteS*: DaH nuq Daghajqang? la: HajmoHbogh joHwI', romuluSDaq jIchegh tugh 'e' yIchaw'neS. SoHvaD jImatlh, bIche'choHDI' 'e' 'angmeH, Hu' pa'vo' Qo'noSDaq jIghoSqangpu'. 'ach romuluS luqImqa' yabwIj, tIq je, rInpu'DI' Qu'wIj; SoHvaD 'e' vIchID. 'ej chaw'lIjvaD yab, tIqwIj je vIqoy'moH. t: 'ej vavDaj chaw' ghaj'a' ghaH? 'eH, *polonyuS*. pol: QIt jIHvo' chaw'wIj ghajchoHta', joHwI', mutlhobqu'lI'mo' ghaH 'ej nIDqu'mo'. vaj rInDI' ghu'vam, mejmeH chaw' vInob 'e' chav 'ej naw'ta', QatlhtaHvIS je Qu'. vaj joH, qatlhobqu'. mej ghaH 'e' yIchaw' je. t: toH, poHlIj Qup yItIv, *layerteS*oy. poHlIj yISeHtaH SoH. 'ej poH Dalo'meH wIvlIj DaneHDI', Qochjaj pagh. DaH: *Hamlet* --- qorDu''a'ghotwI' quvqu', puqloDwI' je. Ham: [pegh'egh] qorDu'Hom 'oH. 'ej puqvaD qorlu'law'. t: qatlh qaStaHvIS poH'a', Sut qIj Dachoq? Ham: ghobe'. quploD ghaHbe'law' puqloD'e'. vaj pagh vIcho'laHlaw', joHwI'. tb: luSpetHey Sut yIwoDta', *Hamlet* QaQ. 'ej Qo'noSta'vaD jup mInDu' tI'ang. lamDaq vavlI' quv lom yInejtaHQo', reH yav DabejtaHvIS. reH motlhqu' ghu', reH 'e' DaSovbej. HeghnIS yInbogh Hoch. 'u'Daq ghomHa'nIS Hoch, 'ej 'u'vo' yaH. Ham: HIja', joH. motlh. tb: toH, motlh 'oH 'e' Dalajchugh, vaj qatlh DabuSlaw'taH? qatlh reH bI'Itlaw'? Ham: jI'Itlaw''a'? Qo', joH. jI'Itbej jIH. "'Itlaw'"'e' vISovQo'. muDelchu'be' wovHa'bogh wepwIj neH, SoS QaQ. ghobe'. muDelchu'be' 'ItmeH lurDech Sut qIj, tlhuH joq vIraDnISbogh vItlhovchoHDI', mInwIjDaq lIngtaHbogh bIQtIqHey joq. jI'IQmeH chen, qoj nargh, qoj 'ang'egh DotlhwIj, 'ach jIH muDelchu'be'. teH. 'Itlaw' Hochvam, chIch reHmeH Hochvam DalaHmo' ghot vay'. 'ach vay' vIngaS, 'ej 'Itlaw'wI'mey jey 'oH. 'ej 'oH lu'ang 'ej Dor neH DotlhHey Sey, joH. t: qa'lI' vInaDnIS 'ej "bImatlh" vIjatlhnIS, vavlI'vaD 'ItmeH Qu' Davangmo', *Hamlet*. 'ach ben vavlI'vaD lojpu' vavDaj'e', 'ej lojbogh vavDajvaD loj vav. yItlhoj. vaj 'ItmeH Qu''e' ra'bogh puq lurDech lutoy'nIS yInmey, rInpa' poH nI'be'. 'ach multaHbogh Dotlh 'IQqu' qaplu'chugh, vaj multaHmo' quvHa'qanglu'law' neH. qoHvam DaQo' SuvwI'. lalDanvaD tlhIvqu' 'e' 'ang. boH yabvetlh. Hub'eghbe'law' tIqvetlh. QIp Sovvetlh, 'ej DuSaQDaq SaHlaw'Qo'. qaSnISbej ghu' wISovbogh. motlhqu'mo', vay' qetlh'e' neH lutu'bogh nochmaj rur. vaj qatlh, maDoghtaHvIS wIqeHtaHmo', wISaHnIS maH? baQa'! lalDanvaD HeS 'oH. Heghpu'wI'pu'vaD HeS 'oH. 'u'vaD HeS 'oH. meqlaHvaD taQ 'oH. "HeghnIS vavpu'ra'", reH maq meqlaH. 'ej Heghpu'DI' lom wa'DIch, HeghDI' je wa'Hu' lom, reH jach meqlaH: "qaSnISbej". Dotlhvam 'IQ lI'be' yIwoD; qatlhob. 'ej SoHvaD vav jIH 'e' yIHarchoH. 'eH, qImjaj qo'. ta'cho'vaD wa'DIch SoH. puqvaD muSHa'ghach quvqu' 'angqang vav. SoHvaD muSHa'ghachvam vI'ang je jIH. toH vulqanDaq DuSaQ Da'elqangqa'law'. 'ach neHtaHghachwIj Qochqu' nab Daja'bogh. qatlhob: naDev yIratlhqangchoH. naDev Dubejjaj Quchbogh, belqangmoHbogh mInwIj: 'utlhghomwIj la', qorDu'ghotwI', puqwI'. tb: lujbe'jaj Qu''e' neHqu'bogh SoSlI'. vulqanDaq yIghoSQo'. yIratlhneS, *Hamlet*. Ham: SoSwI', jIloblaHtaHvIS, SoH qalobrup. t: may 'ej muSHa'bej ghaH, nujangpu'mo'. toH Qo'noSDaq bIratlhtaHvIS, HIDa. reH 'e' vIchaw'. ta'be', yItlha'. jIQuchqu'. QochQo'mo' *Hamlet*, raDlu'be'taHvIS, batlh DataHvIS ghaH, jIHvaD HaghchoH tIqwIj. vIlopchu'meH, DaHjaj HIq vay' vItlhutlhDI', jIQuchqu' 'engvaD 'e' luja' bach'a'. 'ej tlhutlhtaH ta' 'e' Qoyqa'moHtaH chal, 'ej chuSlaw' ralbogh 'engmey. Ha'. maghoSjaj. [mej *Hamlet* nopbogh Hoch'e'] Ham: va, tetjaj porghwIj lamqu' lamqu' lamqu'! tugh ngoSjaj 'oH, 'ej ram SISwI' neH mojjaj! pagh, HoH'egh wej quvHa'choHbogh SuvwI' 'e' chaw'jaj neH chaw'Qo'bogh batlh tIgh'e'! QI'yaH! QI'yaH! va, jIHvaD Doy'law', raghlaw', qetlh 'ej lI'be'law' qo' malja'mey Hoch! baQa'! tI ghom neH ngejHa'be'lu'bogh 'oH. pa' boghpu'DI' tIghu, DaH 'oH luDanchu' pujchu'bogh neH 'ej moHbogh Dochmey'e'. wejpuH qaS ghu'vam jay'! cha' jar neH lom ghaH! ghobe', jIlachbej, "cha'" vIjatlhDI' je. povpu' ben ta'. DaHjaj ta' qellu'chugh, vaj yIH neH ghaH, 'ej qeylIS ghaH ben ta''e'. SoSwI''e' ben muSHa'qu'mo', SoS qabDaq vaQchoH chal SuS 'e' botmeH, SuSmey ra' ghaH. Hu'tegh! jIqawnIS'a'? ghaH wuv SoSwI'. qaStaHvIS ben. pa' SopDI', ghungqa'law'taH. 'ach qaSpu'DI' wa' jar neH! vIQubQo'jaj. Qu'vatlh! pujchu'ghach: "be'" 'oH ponglIj'e'! va, qaSpa' jar neH; Qoppa' waqvetlh'e', vavwI' lom tlha'meH tuQpu'bogh ta'be'nal, bIQHalHey DataHvIS, reH SaQtaHmo' --- tugh, tugh vaj --- Qu'vatlh! 'ItmeH meqlaHbe'bogh targh, poH nI' law', loSmeH ghaH poH nI' puS --- tugh vavloDnI'wI' nay. vav rurchugh ghaH, vaj bong ta' qeylIS Dun vIrurlaH je. rInpa' wa' jar, va, 'oy'choHmeH mInDu'Daj DoqchoHmoHpa' mInbIQDaj qutmey yuDqu' --- naypu'. QI'yaH, qorDu'wem'a' QongDaqDaq moDDI' chaH. chaHvaD ngeDqu'. mIghqu' Dochaj! QaQbe'taH 'ej QaQchoHlaHbe'law' ghu'. 'ach tIq, yISIQ neH; tamnISlI'mo' jatwIj. ['el *Horey'So*, *bernarDo* je, *marSe'luS* je] Hor: nuqneH, joH quv! Ham: jIQuch bIcheplaw'mo'. *Horey'So*! toH, jIlIj'eghchoHruplaw' je! Hor: jIHbej, joH QaQ. 'ej reH toy'wI'lI' jIHrup. Ham: jupna'wI' SoH, qaH. pongvetlh matlh qamechqang. qatlh vulqanvo' bIghIQchoHlaw', *Horey'So*? *marSe'luS* SoH, qar'a'? mar: joH quv --- Ham: jIQuch qaleghmo' je. nuqneH, qaH yoH. 'a SuH! yIja': qatlh vulqanvo' bIchegh? Hor: jIbuDqu'mo' jIHaDchoHQo', joH QaQ. Ham: va, pumvetlh jatlhchugh je wa' gholna'lI', vaj vIHarQo'. 'ej teSwIj yIngorQo', Dupumbogh mu'lIj'e' DavoqmoHmo'. bIbuDlaHbe'ba'. Ha' qatlh *tlhIn*Daq SoH? bItlhutlhqu' 'e' pIghojmoHlaw' bItlheDpa'. Hor: joH, vavlI' nol vIbejneSmeH jIcholpu'. Ham: DuSaQ tlhejwI'wI', HIvaqQo'. qatlhob. va, SoSwI' tlhogh Dabejlaw'meH bIchol. Hor: toH quqlaw' taymeyvetlh, joHwI'. jIchID. Ham: vu'bejmeH! vu'bejmeH! yIqIm, *Horey'So*: bIrDI' nol chabmey, tlhoghDaj vaSDaq jablu'. QI'tu'Daq jIHtaHvIS, veqlargh vIleghchugh, vaj ghu' vImaSbej. tlhoghDaj jaj vIlegh, not 'e' vImaS, *Horey'So*. va, vavwI' --- vavwI' vIleghlaw'. Hor: nuqDaq? Hom: va, yabwIj mInHeyDaq vIlegh, *Horey'So*. Hor: wa'logh vIleghpu'. toH, ta' QaQqu' ghaHlaw'. Ham: loDna' ghaH jay'. 'ej laHDaj Hoch vIqelDI', vaj not ghaH rurbogh latlh vIleghqa'laH. Hor: joH, wa'Hu' ram vIleghlaw'. Ham: 'Iv legh'a'? Hor: ta'. vavlI'. Ham: ta'? vav? chay'! Hor: bIyay' loQ 'e' yISeH, 'ej qImjaj teSlIj. nutu'taHvIS cha' qaHvam, DaH nom SoHvaD wanI'vam taQ vIja'. Ham: vI'Ijjaj jay'! Hor: SuH: 'avmeH tay'taHvIS cha' qaHvam yoH, *marSe'luS* qu', *bernarDo* je, 'ej qaSDI' cha' ram ramjep, rep chImqu' je, luqIHlu'. 'etchajDaq nargh vavlI' quv rurbogh vay''e'. porgh naQ yoDSutmey tuQmo', Suvruplaw' ghaH. 'ej QIt chaH juS ghaH, nurDaj leHtaHvIS, 'ej 'IQqu' gho'meH mIwDaj. wejlogh juSta', bejtaHvIS mInchaj bItqu' merbogh ghaH. 'ej chuqDaj juvlaH Sa'naQDaj. 'ach qaSDI', yay' chaH. vaj pugh lumojlaw' tetlaw'mo'. vaj tam, 'ej Qam, 'ej ghaHvaD jatlhchoHQo'. jIHvaD ghu' naQ lutey' chaH, HajtaHvIS. 'ej qaStaHvIS ram wejDIch, 'avDI' chaH, vItlhej. 'ej qaSbej ghu' luja'pu'bogh. pay' mu'meychaj lu'ollu' 'ej lutoblu'. Dochvetlh'e' Hu' luDelbogh rurtaHvIS, nuchol narghwI'. 'ej ghaH, vavlI' rur law', ghopDu'wIj rurchuq puS. Ham: 'a nuqDaq qaS? mar: joHwI', 'avwI'Daq jenDaq. pa' ma'avtaH. Ham: 'ej ghaHvaD Sujatlhbe''a'? Hor: joH, jIjatlhpu'. 'ach jangmeH pagh mujatlh. toH wa'logh chaq nach jenmoH. vIHchoHmo', ghaytan vaj jatlhrup. 'ach qaSDI', jachqu'choH jajlo'ghogh Qa'. 'ej chuSDI', Haw'meH moD ghaH. maHvo' ngab. Ham: Hujqu'. Hor: jI'IpmeH, yIn vISuDrupneS, joH quv: teHqu'. 'ej ghu' pIja', 'e' poQ vajQu'maj, mamatlhmo' 'e' wIHar. Ham: maj, maj, qaHpu'. 'a jIHvaD nub wanI'vam. DaHjaj ramjep Su'avqa''a'? mar, ber je: HIja'. Ham: yoDSutmey tuQ, qar'a'? mar, ber je: yoDSutmey, joH. Ham: nachvo' qamDu'Daq? mar, ber je: naQ, joH. Ham: vaj nach'e' boleghlaHbe'. Hor: wIlegh. mInyoDDaj teqpu'. Ham: qej'a' mInDu'Daj? Hor: nachDaj 'IQlaw' law', joH, 'oH QeH puS. Ham: chIS'a'? Doq'a'? Hor: reH chISqu'. Ham: 'ej tlhIHDaq mInDaj buSmoH'a'? Hor: chIch buSqu'. Ham: pa' jIHchugh neH! Hor: bISaHchugh, vaj Dumerqu'. Ham: ghaytan, ghaytan. nI''a' pa' ratlhmeH poHDaj? Hor: QIt wa'vatlh toghlaH vay', pa' ratlhtaHvIS. ber, mar je: nI'qu', nI'qu'. Hor: vIleghDI', nI'qu'be'. Ham: 'ej chISchoH rolDaj, qar'a'? Hor: yIntaHvIS rolDaj ghajbogh rurchu'. qIj 'oH, 'ej 'oHDaq DanchoH ghItlhmey chIS. Ham: qaStaHvIS ram, jI'av. chaq yItqa'. Hom: DIch. Ham: vavwI' quv qab, mInDu' je ghajchugh ghaH, vaj poSchoHchugh je ghe''or, 'ej jItammeH mura'chugh je, vaj ram: ghaHvaD jIjatlh. Hochra' Satlhob. wanI'vam taQ bopeghchugh, qaSpa' DaHjaj, vaj wej 'oH lupeghHa'jaj ghoghmeyraj tam. tugh qaSchugh ghu' latlh vay', vaj vumjaj yabraj, 'a vumbe'jaj jatraj. jupwI' boDataHmo', Savan. Qapla'. qaSpa' rep wa'maHcha', 'avwI'DaqDaq SaSuchbej. Hoch: joH, mamatlhtaH 'ej pIvan. Ham: Qo'. HIparHa'taH, SaparHa'mo' je. Qapla'. [mej *Hamlet* nopbogh Hoch'e'] Ham: yoDSutmey tuQ vavwI' lomqa'! qay' vay'. Hu' qaS wemna', DaH 'e' vIpIHchoH. tugh SaHjaj ram. yIloSlI' SaHpa', tIqwIj. reH ghot mInDu'vaD narghnIS Haw'bogh HeS. bIH DItu'be'meH So'chugh je qIbHeS. [mej] lut 'ay'Hom wej *polonyuS* juH pa'. ['el *layerteS*, *'ovelya* je] la: toH, DujDaq tepwIj lanlu'. vaj Qapla'. be'nI'wI', chaw'DI' romuluS neHmaH, 'ej boQDI' lengbogh Duj, vaj yIbuDQo', 'ej De'meylIj HISovmoH. 'ov: DaHon'a'? la: *Hamlet* bangvI'Hey ram DaqeltaHvIS, ngongna', 'IwQuj je neH 'oH 'e' yIHar. DISbov Qup naH 'oH. 'eqqu' 'a taHQo'. Doj 'a ratlhQo'. He' tup 'ej belmoH tup. 'a tugh loj Hoch. 'ov: loj'a' neH? la: 'e' yIHar. puqHom mojHa'lu'DI', HoSchoH Somraw, 'ej tInchoH porgh. 'ach 'ItlhDI' Dotlhmaj Doj, po'choH je yabmaj, qa' je laH Hoch'e' So'taHbogh porgh. DaHjaj chaq DumuSHa'. 'ej HechtaHvIS yuDHa', DaH 'e' Sorghbe'laH naDHa'ghach, tojrupghach je. 'ach yIyep: patlh'a'Daj toy'nISmo' je toy'moHwI'vetlh, vaj neHtaHghachDaj loblaHbe'bej ghaH. ghot ram Dabe'nISmo', nay' pe'laHbe' ghaH. pIvmeH 'ej taHmeH wo'maj, wIvDaj wuvtaH wo' naQ. vaj wIvDaj vuSnIS wo'porgh vuD, Qochbe'ghach je, porgh nachHey Damo' ghaH. toH SoHvaD jatlhchugh je: "bangna'wI' SoH", vaj mu'Daj tob chav'e' neH ta'laHbogh patlh DotlhDaj je wa' ghot. 'ej 'e' DapIHchugh, vaj yonnIS yablIj. 'ej Do' mu'Daj tobmeH lulajnIS Qo'noS che'bogh ghoghmey law''e'. 'ej bIquvHa'choHlaH, bomchaj Da'Ijchugh bIvoqchu'taHvIS, pagh, ghaH toy'chugh tIqlIj, pagh, boHmo' poQtaHvIS, SeH'eghtaHQo'vIS, chIch ghaHvaD be'batlhlIj DapoSmoHchugh. DuHvam yIqelchu'. 'ej yIyep, *'ovelya*. yIyep, be'nI'oy. 'ej DuDevqangchugh muSHa'ghachDaj, vaj 'o'DajDaq yIpol'egh. neHtaHghach pu' chuqvo', Qobvo' je DoH! 'IHtaH be' yepqu', maSvaD neH 'e' 'angchugh, vaj ngIlqu' be'vetlh. HIvrupchugh pumHa'ghach vaj junlaHbe' je batlh. tIghumey chu''e' pIj ngejtaH gharghmey, narghpa' naHmeychaj. 'ej SIStaHvIS Dotlh Qup rambIQ, pobIQ je, nom qaSnIS ngejbogh ropmey. vaj yIyep. Qaghbe'meH vanglu'Qo'DI', toD'eghlu'. lotlh'egh Dotlh Qup, wej buQtaHvIS je ghu'. 'ov: paQDI'norgh QaQ Damaqpu'bogh vIpolbej. 'ej tIqwIj 'avjaj. 'ach, loDnI'wI' QaQ, ghobyaS puS yIDaQo': QI'tu' He Qatlhqu' lu'ang, He buD qaDbe' lughoStaHvIS. HemwI' SuDwI''a' je tlhIvwI' je Da chaH, 'ej qeSchaj qImrupbe'. la: toH, HIpIHQo'. jIratlhtaHqu'. 'a SuH, DaH chol vavwI'. ['el *polonyuS*] la: cha'logh chonaDmo', cha'logh vaj jIDo'. cha'logh mavanchuqmo', vaj Quchbej ghu'. pol: *layerteS*, wej tlheD'a'? 'eH, tIj! tIj! wejpuH! jonta'lIj laQchoHlu', 'ej SoH nIloStaH. SuH. naD yISuq. [*layerteS* nachDaq ghopDaj lan] 'ej yabDaq qeSvam puS yIghItlhchu'. jatlIj lulo'Qo'jaj qechlIj. 'ej ghu'lIj SujlaHlaw'chugh qechlIj vay', vaj qechvam yIvangQo' je. yIqejHa', 'a jup DawIvtaHvIS, batlh yIQutQo' je. jup Hoch Daghajbogh tobchugh ghu'mey poH je, vaj qa'lI'Daq DabaghmeH mIr tIlo'. 'ach tachlIj SuchchoHbogh mIywI' vay''e' DatIvmoHmeH Qopbe'jaj vanbogh tochlIj. bISolnISbe'taHmeH yIyep. bISolDI', yISuvchu'; SoHmo' yepchoHjaj ghollI'. teSDu'lIj lo'jaj Hoch. 'a chIch ghot puSvaD vuDghogh yI'lo'. yIqImqu', noHDI' vay' --- yojlIj DapeghtaHvIS. chIch waghjaj SutlIj, yapchugh HuchjolIj, 'ach taQQo'jaj bIH. qutlhbe'jaj bIH, 'ach napjaj bIH: loD'e' pIj Del Sut tuQbogh. 'ej SutSarmey noHDI' po'qu'bej romuluS patlh ghot, chuQun je. ngIpwI' nojwI' joq yIDaQo'. bInojDI', pIj tugh loj Doch Danojpu'bogh, juplI' je; bIngIptaHchugh, vaj vu'meH bIpo'Ha'choH. potlhqu' wa' Qu''e'. SoHvaD yIyuDQo'. ram tlha'ba' pem, qar'a'. vaj tlha' je ghu'vam: ghot HochvaD bIyuDHa'nISmo', bIquvbej. Qapla'. 'ej SoHvaD qeSwIj boQjaj naDwIj. la: jImejneS 'e' yIchaw'. pol: DupoQlI' poHlIj. vaj Ha' toy'wI'pu'lI' tIvu' yIghoS. la: Qapla', *'ovelya*. qeSmeywIj qaja'bogh tIqawchu'taH. 'ov: lu'. yabwIjDaq vIweghta'. 'ej yabwIj poSmoHwI' DapoltaH SoH. la: Qapla'. [mej] pol: Suja'chuqDI', nuq jatlhpu' ghaH, *'ovelya*. 'ov: joH *Hamlet* qelneSbogh vay''e' mujatlhpu'. pol: majQa'. 'oH qawlu'chu'. nIteb pIj SoHvaD mobmeH poHDaj nobta', qaStaHvIS Hu'mey; jIHvaD ja'lu'pu'. 'ej mu'meyDaj DaqImmeH nI'pu' poHlIj, 'ej ghaHvaD ghIbqu'pu'. toH, teHchugh ghu'vam --- 'ej teH 'oH 'e' muHarmoHlu'DI', Hojlu' --- vaj bIyajHa''eghlaw'; qaja'nISba'. 'ej batlhvaD Qu'Daj yajnISchu' puqbe'wI'. tlhIHvaD tlhetlh nuq? yIvIt. 'ov: bangDaj jIH, Hu' 'e' tobneSmeH, joHwI', pIj SoQmey law' mujatlhpu'. pol: "bangDaj SoH"? Hu'tegh! be'Hom Soy' DaDa. wej ghu'vam Qobqu'vaD bI'ongchoHlaw'. 'ej bangqoq SoQmeyqoqDaj DaHar'a'? 'ov: joH, nuq vIHarnIS DaH 'e' vISovbe'. pol: baQa', qaghojmoH. ghu SoH 'e' yIHar, SoQvam Da'IjlI'mo' DuSorghtaHvIS. SoQmeyvaD qoghlIj'e' yISoQmoHchu'. 'ej qogh DaSoQmoHbe'chugh --- mu' vImawbej, pe'vIl vIQoDlI'mo' --- vaj pumDI' qoghlIj, qoHna' jIH 'e' vIpumlu'. 'ov: 'a joH QaQ, "bangwI' SoH" jatlhDI', nong 'ej quvqu' mIwDaj. pol: Ha', mIymeH mIwDaj neH 'oH. Hu'tegh! Ha'. 'ov: 'ej SoQDaj tobchu'meH 'ej ngaqneSmeH, QI'tu' quv buSbogh 'Ip Hoch'e' mujatlh. pol: HIja', qoHQa'mey jonmeH janmey bIH. pubtaHvIS 'Iwmaj, tIqvaD ngeDqu' chav, jatvaD 'Ip nojDI' tIqmaj; 'e' vISovchu'. qulqoqvetlh wovtaH law', 'oH tujtaH puS. 'ej qulqoqvetlh cha' Dotlhvam luchu'Ha'lu', lay'taHvIS je chu'wI' --- bIH tojmoHmo'. vaj batlh qulna' 'oH qulqoq'e', puqbe', 'e' yIHarQo'. bIquvmeH, leS ghaH'e' pIj yISuchQo'. 'ej ja'chuqmeH neH bang Dutlhob, "ghghgh" jatlhDI', 'e' yIHon. joH *Hamlet* ngoDmeyvam neH tIHar: DaH Qupqu' ghaH. 'ej yItmeH, weghbogh tlheghDaj reH nI' law', tlheghqoqlIj chaw'lu'bogh nI' puS. nom jatlhmeH: *'ovelya*, 'IpDaj tIHarQo'. SuyDuy bIH. nur'e' lu'angbogh paHchaj lughajbe'. 'ach yonmeH Qu' quvHa'qu' qoy'lI' neH. 'ej tlhu'moHchu'meH chaH, Human 'oSwI' Da: SoQ'a'mey, batlhqoq je lo'. pItlh jIjatlh: joH *Hamlet*vaD QIch mu'mey joq DamechmeH wa' luplIj lenHom Dalo'Ha' --- baQa', qaStaHvIS nemmey, pe'vIl 'e' vIbotbej. yIta'. qara'. mamej. 'ov: qalob, joHwI'. [mej chaH] lut 'ay'Hom loS 'avwI'Daq. ['el *Hamlet*, *Horey'So* je, *marSe'luS* je] Ham: choptaHvIS jejlaw' muDvam Ho'Hey. bIrqu'. Hor: HIvruplaw' muDvam vID, 'ej chopDI' yoHbej. Ham: DaH qaS rep 'ar? Hor: wej qaS ramjep, qar'a'. mar: ghobe'. DaH jachpu' tlhaq. Hor: qar'a'? vIQoypu'be'. vaj yItmeH qa' tugh qaS poH motlh. [chuS lopmeH chuS'ughmey, 'ej 'etDaq baHlu'] nuq lopmeH baHlu', joH? Ham: DaHjaj QongQo' 'ej lop 'ej tlhutlhqu' ta'. chechqu' yupma'Daj. mu'qaD veSvaD SuvDI', yoHqu' SuvwI''a'qoq, qochpu'Daj je. 'ej romuluS HIq HIvje''a' tlhutlhDI' ghaH, Hugh yayDaj Dun lumaq chuS'ugh, QoQluch je. Hor: tIgh 'oH'a'? Ham: tIgh 'oH jay'. toH, wo'vam Sung jIH. jIHvaD motlhtaH tIghvam, jIyIntaHvIS. 'ach vuDwIj tlhoblu'chugh, vaj tIghvam'e' wIquvmoHqu' wIbIvDI'. 'ej tIgh wIpabtaHvIS, chIch maquvHa'. neHmaH qIbHeS je DopmeyDaq nupumtaH, 'ej pIchmaj ja'choH wo'mey latlh, 'e' qaSmoH nach 'uHqu' chenmoHbogh yupma'vam'e'. "chechwI'na' chaH" lujatlh. 'ej targh DIrur pIj 'e' lumaqmo', lamchoH pongmaj QaQ. DInIDDI', jenqu' chavmeymaj DIta'bogh; nunoymoHmeH Hombotlh DujQuQ je bIH. bIH jotlh je ghu'vetlh. toH, pIj ghotvaD qaS je: DotlhDaj Duy' naS lughaj chaH. chaq boghHa'pu' --- chuntaHvIS, mungDaj wIvlaHbe'mo' ghot. chaq HoSqu' Dujchaj vay', 'ej HoSqu'mo', meqlaHchaj nuH, Surchem je pejchoH 'oH. pagh, chaq belHa'qu'choHmoH DameH mIwchaj, 'oH QopmoHmo' wa' tIgh lupabtaHbogh. wa' Duy'chaj DeghHom neH luqengtaH ghotvam, Dotlhchaj lutoy'nISmo', pagh, puQmo' Sanchaj. toH, qeylIS Dunqu' DameH Dojchugh je batlhmeychaj Hoch, 'ej batlhmey ghajbogh chaH leHruplaHbe'chugh je latlh vay', vaj rambej. ghotvam lunoHlu'DI', Sab batlhmeyvam, SaHmo' neH Duy'chaj. webmeH batlh baSna', naDHa'ghachvaD butlh mIghqu' --- Hor: 'eH, joH! chol! ['el lomqa'] Ham: nuQanjaj boQqangbogh 'ej Qumbogh qa'pu'! qa' QaQ SoH'a'? pIch ghe''ormang SoH'a'? QI'tu' naD Daqem'a'? chaq ghe''orvo' qulpummey Daqem'a'? bIHechtaHvIS bIboQqang'a'? pagh bImIgh'a'? ram Hoch. qayu'nISmeH bIchenpu'mo', qajatlh. qapongmeH, *Hamlet* pong vIlo'rup. ta'! Qo'noSngan'a'! vavwI'! SIbI' yIjang! jIjIvmo' tugh jIQay'rup 'e' yIbot. yIja' neH. qatlh lomSut lughormoHlaw'pu' HomDu'lIj'e' Hu' weghbogh Hegh bIghHa', 'ej naDpu'bogh SonchIy? 'ej qatlh DulelmeH poSlaw'pu' naghmey mollIj nujHey 'ughqu'? molDaq pIroQDI', bIvIHbe'chu'bej. chay' ghu' vIyaj? yoDSutlIj naQ DatuQ, lomna' neH SoHtaHvIS, 'ej maSwov DoS DaSuchqa', ram DaghIjmoHtaHvIS jay'! jotrupbogh 'u' qoH, maHbogh, tIq DaSujchu'. 'ej qechmey'e' SIchQo'bogh qa'pu'ma' jubuSmoH. nuqvaD? qatlh? DaH nuq wIta'nIS? [*Hamlet* cholmoHmeH ghop vIHmoH lomqa'] Hor: SuH, naDevvo' DatlhejmeH ghopDaj vIHmoH. nIteb DuQumqanglaw'. mar: Daq Hop DaghoSmeH DucholqangmoH, DochHa'qu'taHvIS mIwDaj. 'ach yItlhejQo'. Hor: Qo', joH. yItlhejbejQo'. Ham: chay'? jIHvaD jatlhlaw'Qo'. vaj ghaH vItlha'. Hor: Qo', joH. Ham: qatlh? QobDaj nuq vIHajnIS jay'? jIHvaD mavjop potlh law', yInwIj potlh puS. 'ej qa'wI''e' not QIHlaHba' lomqa', jubmo' qa' Hoch. mura'qa'law'. vItlha'. Hor: 'a joH, bIQ'a' DaghoS 'e' tlhu'moHneSchugh? pagh, bIngDajvo' bIQ'a' botlh DungDaq HuSbogh 'ej ghIjqu'bogh qoj'a' DaghoSmoHchugh? pa' pumbeHlaw' 'ej chong qoj'a'vetlh jej. pa' chenqa'laH je qa'. 'ej qu'mo' qabDaj, chaq SoHvo' che'bogh yablIj laHmey nge'laH. bImaw'choHmeH DujotlhlaH. ghu' yIqel. yab HochDaq 'Itchu'meH Qujqechmey lanlaH Daqvetlh neH --- 'ItmeH DachtaHvIS meq latlh --- qelI'qam law' bIQ'a'vetlh ral lubejmo', 'ej bIngDaq jachqu' 'oH reH 'e' luQoymo'. Ham: DacholchoH neH ghaH. Ha' yIghoS. qatlha'. mar: pa' bIcholbe'. Ham: jIHvo' ghopDu' tIteq. Hor: yIra''eghchu'. pa' yIghoSQo'. Ham: jach SanwIj. 'ej porghwIj 'aDHomDu' Hoch letmoHmo', DaH bIH rotlh law', veqlargh Somraw rotlh puS. mura'lI'. qaH, jIHvo' ghopDu' tIteq. baQa', lomqa'na' moj munISbogh ghot. vIjatlh: peDoH. Ha', qa'! yIghoS. qatlha'lI'. [mej lomqa' *Hamlet* je] Hor: 'Itqu'choH ghaH, qech jochqu' buStaHmo'. mar: wItlha'nIS. mujbej Qu'maj, ghaH wIlobchugh. Hor: SIbI' vItlha'. wanI'vammo' tlha' nuq? mar: Hu'tegh, DaH Qo'noS wo'Daq nonlaw' vay'. Hor: Do' ghu'Daj naQ che' San. mar: Qo'. SuH, wItlha'. [mej chaH] lut 'ay'Hom vagh 'avwI'Daq yoS latlh. ['elqa' *Hamlet* lomqa' je] Ham: nuqDaq choDev? yIjang! jIghoStaHQo'. lom: HIqImchu'. Ham: lu'. lom: tugh qaSqa' bIjmeH repwIj. 'ej joy'bogh 'ej He'So'bogh qulmeyDaq jIjegh'eghnIS. Ham: va, bIDo'Ha'ba', qa'. lom: Qo', HIvupQo'. 'a ngoD qaja'rupbogh tI'Ijchu', 'ej tIbuS. Ham: yIja'. qa'Ijrup. lom: bortaS Data'rup je, cho'Ijpu'DI'. Ham: nuqjatlh? lom: vavlI' lomqa' jIH. qaStaHvIS ram jIyItnISmeH vIqIchlu', taHtaHvIS HupmeH bov. 'ej qaSDI' po, jIpaylI'meH bIjqulmeyDaq vIweghlu' --- HeSmeywIj webqu' Hoch vIta'pu'bogh, qaStaHvIS yInwIj jaj, vISay'moHpa', 'ej bIH vIqIlpa'. toH bIghHa'wIj peghmey vIja' net chaw'chugh, vaj lut Doj vIja'laH. 'ej qa'lI' QommoHlaH lut mu'Hom neH. chaq ghoDajvo' bavHa'laHchugh yuQ vay', vaj mInlIj rurlaH 'oH, lut mu' Da'IjDI'. chevchuqlaH bagh'eghbogh 'ej jeDbogh jIblIj. 'ej Qammo' jIb tlheghDu'lIj Hoch, bIyay'DI', to'baj pachDu' rur bIH, pay' HajDI' 'oH. 'ach 'Iw neH ghajbogh teSvaD bov SanbIjvam ja'be'nISlu'. yI'Ij! baQa', yI'Ij! qaSDI' poH vay', vavlI' DavuvchoHchugh, --- Ham: QI'yaH! lom: vaj vavvetlh chotlu'mo', quvHa'lu'taHvIS, qorDu'Daj wemlu'DI' --- bortaS yIta'. Ham: chot'a'? lom: quvHa'qu' chotDI'. reH quvHa' chotwI'. 'ach chotDI' Hujqu', wemqu', 'ej quvHa'qu'. Ham: SIbI' HISovmoH. vaj yabqech, bang choH joq vIDataHvIS jImoDqu'mo', bortaSvaD jIHIv. lom: bIvangrupba'. bISuvnISDI', chaq vulqan tI DaDachugh je, bIbuDmo', vaj Qu' Davangrupbej. HI'IjchoH, *Hamlet*. naHSormey ghomwIjDaq jIQongtaHvIS, mu'aw'pu' ghargh net maq. 'ej Qo'noS qoghHey lutojbejpu' webwI'pu', Hegh luja'DI', chIch ngebmoHmo'. SuvwI' quv, ngoD yISov: vavlI' mIv'e' DaH tuQ vav 'aw'pu'bogh Hu' gharghqoq'e'. Ham: tIqwIj: leSSov vIghajlaw'! vavloDnI'wI'! lom: HIja'. tlhogh wembogh, 'ej qorDu'Daj ngaghbogh petaQ! DaH nga'chuq tuHnIStaHvIS chaH, 'e' lajmeH quvlaw'qu'bogh be'nalwI', 'urmangDaj nobmey much, 'ej 'ongchu' yabDaj. vaj Qapta' ghaH. Qu'vatlh, bImIghbej, yab! SumIghbej, nobmey, be' botojlaHchu'mo'! Sab be'nal Dotlh jay', *Hamlet*! jIHvo' pum. 'ej reH nur leHtaHmo' muSHa'ghachwIj, vaj tlhoghvaD 'Ip vIlay'bogh DorbeHbej 'oH. 'a DaH petaQDaq pum. 'ej SupwIj vay' QaQ law', petaQvam jo QaQ puSqu' jay'! batlh'e' not ponlaH ngaghbogh wem, qar'a'; ponmeH, QI'tu'ngan rurmeH chenchugh je. toH, vaj quv wovqu' muvchugh je wemDotlh, vaj DalchoH batlh QongDaq 'e' Har, 'ej tugh veQ Sopqang! QI'yaH! jajlo' vIlarghlaw'. nom jIja'nIS. qaStaHvIS pov, SorghomwIjDaq jIQong. reH tIghwIj 'oHtaH. pa' jIQongtaHvIS, qaStaHvIS jIHubbe''eghmeH len rep, mucholmeH pegh'egh vavloDnI'lI' 'ong. 'ej *He'benon* tItaS HIvje'Hom qengDI', qoghDu'wIj 'ochDaq DIrroptaSvam chaghmoH. yoq 'IwvaD ghol luDamo' taSvam HoSmey, tugh porgh lojmItmeyDaq, porgh HemeyDaq je moDqu' bIH. moDDI', 'aj toQDuj lurur. jeDchoH 'ej SubchoH pIvtaHbogh 'Iw yIQ, 'ej ghu SojtaS rur, nonmo' wIbchoHDI'. tugh nom 'e' chav 'oH. jeDchoHpu' je 'IwwIj. 'ej vaQbogh porghwIj Dech DIrnaghHey letqu'. 'ej muroSHa'moH HIghbogh rop DIr mo'Hey web'e'. vaj jIHvo' be'nal, yIn je, ta'mIv je nge'pu' loDnI'wI' ghop, 'ej quqpu' Hoch. murInmoHta', jIchun'eghchoHmoHpa'. mInDu'wIj bej, 'ej lomDaq jach pagh vaj. yo' qIj vI'elrupbe'. loj paymeH 'ebwIj. Qu'vatlh! 'ej Duy'wIj Hoch vIqengtaHvIS, tugh mughIpDIjchu'meH veqlargh, mungeH. QI'yaH! Ha', QI'yaH! vav Davuvrupchugh, vaj ghu'vam yISIQQo'. qorDu'wIj wemmeH 'ej ngaghmeH neH taHqeq, lI' ta' QongDaq, Qo'noSDaq 'e' yIbot. 'ach Qu' DanIDDI', SoSlI' DaQIHmeH SoH, 'oghbe'jaj qa'lI'. 'ej joch'eghQo'jaj yablIj. ghaH lubIjjaj veqlargh meqba''a', tIqDaj 'oy'moHbogh 'ej 'aw'taHbogh pach jejqu''e' je. QI'yaH! naDev jIratlhlaHbe'. tugh qaSchoH po, 'e' 'ang ghargh wov. 'ej qulDaj tlhIb rIHHa' 'oH. Qapla'. qamej! qamej! qamej! HIqaw! [mej] Ham: QI'tu' mangghom! ngeHbej! QI'yaH, nuq latlh? ghe''or vIpongnIS'a' je? SuH, SIQ, SIQ, SomrawwIj, 'ej SIbI' peqanchoHQo'. jIQamlaHmeH HIboQ! peHoS! "HIqaw"? lomqa' Do'Ha'qu', tamey leHlaHtaHvIS maw'rupbogh nachvam! chay'? "HIqaw"? HIja', yabwIj HablI'vo' ghItlhmey Dogh ram Hoch vIQaw'bej. paq paQDI'norgh Hoch. qech Hoch. ngoDmey Hoch'e' ben qonpu'bogh qoj tu'bogh yablaHwIj Qup. nIteb yab paqwIjDaq, HablI'Daq je ratlh Qu' chora'pu'bogh. pa' lam quvHa' DuDbe'lu'bej. ghuy'cha'! be' mIghqu'! taHqeq! taHqeq! Haghbogh webbogh taHqeq! nuqDaq ghItlhpaqwIj? ngoD vIqonnISba': HaghlaH 'ej HaghtaH je taHqeq quvHa'. Qo'noSDaq qaSlaH DaH 'e' tobbej ghu'. [ghItlh] pItlh, vavloDnI'. DaH SoQ vIqelnISqa'. nuq jatlhpu' ghaH? "qamej! qamej! HIqaw!" vI'Ipchu' rIntaH. Hor, mar: ['o'vo'] joHwI'! joHwI'! mar: ['o'vo'] joH *Hamlet*! Hor: ['o'vo'] Qanjaj qeylIS! Ham: toH, vaj qaSjaj. mar: ['o'vo'] Ha'! Ha'! Ha' joHwI'! Ham: HaHaHa! Haghlaw' mang! ['el *Horey'So* *marSe'luS* je] mar: joH, DotlhlIj nuq? Hor: De' nuq Daghojpu'neS? Ham: toH! merqu' De'! Hor: vaj 'oH ghoja'neS. Ham: Qo'. De' DapeghHa'ba' SoH. Hor: jIjatlhpa', jatlhbej Hovmey. mar: jatlhbej Hov, joH. Ham: vuDraj nuq? toH! 'oH HarlaH'a' tIq vay'? 'a De' bopegh, qar'a'? Hor, mar: wIpeghbejneS. Ham: Qo'noSDaq yInbogh wa' taHqeq web law', Qo'noS latlh Hoch web puS. 'ej --- toH, petaQ ghaH. Hor: De'vam nuja'meH 'utba' molvo' cheghbogh pagh qa', joHwI'. Ham: HIja', bIlugh. bIlughba'. vaj lIHmeH wa' mu' latlh vIja'choHbe' je. mavanchuq 'ej matlheDchuq 'e' vIwuq. Qu', neHtaHghach je pabnIS Hoch, qar'a', Sar Hoch wIqelchugh. vay' vIpabnISmo' je --- vaj SuH: Somraw vIqeqmeH DaH jIjaH. Hor: maw' neH 'ej taQqu' mu'meyvam, joH quv. Ham: Dumawmo' bIH, jIQoSqu', jup. jIQoSqu'. HIja'. jIQoS. Hor: ghobe'. mawbe'ba', joH. Ham: qarbe', *Horey'So*. 'oljaj ghe''or Qang. chIch mawqu'lu'bejta'. HoSDo' vIqelDI' --- yuDHa'bej qa'vetlh. De'vam'e' Saja'laH. 'a nuq wIbuSpu', pa' maja'chuqtaHvIS --- wej 'e' boSovqangchoHchugh, vaj petung'egh. 'ej tugh, Do', Qap SutammeH Qu'. toH, jup: SuvwI', HaDwI' je, jupna'wI' je tlhIHmo', jIHvaD wa' Qu'Hom neH yIta'. Hor: Qu' nuq? wIta'rup. Ham: wanI'mey'e' DaHjaj boleghpu'bogh not bopeghHa'. Hor, mar: luq, joH. Ham: pe'Ip je. Hor: Hu'tegh, not vIpeghHa'bej, joH. mar: not vIpeghHa' je. Ham: 'etlhwIjDaq 'e' yI'Ip. mar: wI'Ipta', joH. Ham: ghobe'. ghobe'. 'ach 'etlhwIjDaq pe'Ipqa'. lom: [bIngvo'] pe'Ip. Ham: baQa', nuqjatlh? Ha' lomoy! pa' SoH'a'? juppu', Ha'. SomDaq ghotvetlh chuS boQoy. pe'Ipqang. Hor: nuq wI'IpnIS 'e' ghoQIjneS. Ham: not ghu'vam Hoch boleghpu'bogh boja', 'etlhwIjDaq 'e' yI'Ip. lom: [bIngvo'] pe'Ip. Ham: chay'? *Here and everywhere*? vaj Daq wIchoHjaj. qaH, naDev ghoS. 'ej 'etlhwIjDaq ghopDu'raj'e' tIlanqa'. 'eH, 'etlhwIjDaq yI'Ip: not ghu'vam Hoch boQoypu'bogh boja'. lom: [bIngvo'] 'eH, 'etlhDajDaq pe'Ip. Ham: majQa', lamto'baj! nom yav bIng DalenglaH! po'qu' tlhIlwI'vam! Daq yIchoH, juppu'. Hor: Hu'tegh! baQa'! Hat ghu'! Ham: vaj Hat yISIQ, 'ej tujDI', DoplIj qul yIchenmoHQo'. chalDaq, ghorDaq je law'bej Doch, *Horey'So*. 'ej puS Doch'e' neH najlaHbogh je QeDlIj. toH Ha'. jaS peDaQo'. 'ej batlh yo' qIj bo'elmeH: JitaQchugh qoj jIHujchoHchugh jIDaDI', leS chIch qoH tlhaQ vIDa chaq 'e' vIwuqDI' --- qaStaHvIS poHmeyvetlh, tuleghDI' tlhIH, 'eH, not DeSDu' tIbagh. not nach tIjoqmoH. not Honbogh mu'tlhegh vay' tIjatlh je jay' --- vaj not "toH, toH, ghu''e' wISov", "mata'laH, mata'qangchugh" joq, "maja'qangchugh neH" joq, "net chaw'chugh, vaj 'e' ta'meH lutu'lu'" joq. 'ej not SuloymoHmeH SoQghoch yIjunmoH. toH ghu'wIj'e' boSov, not 'e' yIqImmoH. 'ej "Hochvam wIvangQo'" SIbI' yI'Ip. vaj rInDI' Heraj, 'ej bo'elrupDI', Do' lomrajDaq yo' qIjvaD jachlu'jaj! lomqa': [bIngvo'] pe'Ip! Ham: yIleS, yIleS, qa' Sot. ['Ip chaH] vaj, juppu'wI', Savan 'ej jupna'ra' vIDarupbej. lIvuv 'ej lIparHa'taH *Hamlet* puj, Do' not net 'angmeH Dachjaj 'eb, chavlaH je. Qo', HItlha'Qo'; matay'. patlh tIgh yIbIv. 'ej SuH: lojmIt vay' poSDaq DaqlaH pagh. pupHa'law' bov. va, noDbogh San vIpay. va, qatlh vIlughmoHmeH jIboghpu' jay'! Qo'. Ha' matay'. [mej chaH] lut 'ay' cha' lut 'ay'Hom wa' *polonyuS* juH pa'. ['el *polonyuS* *reynalDo* je] pol: 'eH, ghaHvaD Huchvam ghItlhvam je tInob. rey: luq, joH. pol: *reynalDo* QaQ, bIvalqu', Qu' Data'chugh: chay' Da ghaH, latlhvaD 'e' yIyu' DaSuchpa'. rey: joH, 'e' vIHech. pol: majQa'! majQa'! yIqIm: wa': romuluSDaq Qo'noS 'Iv lutu'lu'; 'e' vISovmeH yIyu'. chay' ghoSta' chaH. 'Iv chaH. chay' chep chaH. Huchchaj law'moH nuq. 'Iv lutlhej. chay' wagh mIp. puqwI' luSov, QIt 'e' Datu'DI', DechlI'mo' moDQo'bogh bIyu'meH QIch, ghu' potlh yIcholchoHchu' --- 'oH chollaHbe'mo' yu'chu'wI' yuDHa'. DaSovqu'be'law' pa' 'e' HarnIS Hoch. "vavDaj, juppu'Daj puS je neH vISov. 'ach ghaH vISovchu'be'." qIm'a', *reynalDo*? rey: qaqImchu', joH. pol: "vISovchu'be'bej jIH" Dajatlh net chaw'. "toH, ghot vIqelbogh ghaHchugh, vaj DaHa'taH. chavvam lI'be' parHa'qu'." DaH DapummeH, DubelmoHbogh ngoD ngeb tI'ogh. 'ach Hu'tegh, not luquvHa'moHlaw'meH, ramnIS bIH. Qu'vam yIqIm. wej SuvchoHbogh loD Qup'e' tlhejtaHmo' reHbogh HeSHom motlhqu' tlhIv, vaj HeSHommeyvam ghov 'ej SovtaH Hoch. qaH, HeSvammo' yIpum. rey: chaq SuDlaw', joH. pol: HIja'. chaq chechlaw'; Hay'law'; tIchlaw'; Sollaw'; toH, chaq ngaghHa'law' --- pumvam'e' qachaw' je. rey: 'ach joH, ghaytan bong ghaH quvHa'moH pumvam. pol: Hu'tegh, ghobe'. DamaqDI', pum yIpujmoH. ngaghqangDI' SeH'eghbe' ghaH, yIja'Qo'. naDHa'ghach taghlaHmo'. not 'oH vIHechpu'. pumDaj DatlhuptaHvIS, qapHa'nIS QIchlIj. wej Qu' lupabbogh mangHom'e' lulammoH HeSHomvam neH vaj 'e' luHarnIS latlh. Daw'choH 'ej joq neH meQlI'bogh wa' yab. vaQ 'IwDaj'e' wej lobmoHpu'bogh Sun, 'ej Doch Hoch HIvqang ghaH. rey: luq. 'ach joHwI' --- pol: qatlh Qu'vam yuD Data'nIS? rey: joH, HIja', vISov vIneH. pol: qaH, ghu'vam'e' vIHech. 'ej maytaH tu'meH mIwvam 'e' vIHar. puqwI' puqHeSHomvam Damaqpu'DI'; 'ej "lamchoH je mIv chu', 'oH mupDI' muD" Daja'DI'; vaj yIqIm: HeSmo', Daja'bogh, DIv QupwI' DajoSbogh, wa'logh 'e' leghchugh ghot DangonglI'bogh, Suja'chuqtaHvIS, vaj, qaH, DIch yIghaj: Suja'chuqtaH 'e' rInchoHmoHmeH ghotvetlh, Dujatlh: "vajna'", "jupwI'" ghap, "qaH QaQ" ghap, Segh wo' je tIgh, pongmIw je pabtaHvIS. rey: lu', joH. pol: toH, qaH, ta'vam vang --- chay' vang --- va nuq vIjatlhruppu'? Hu'tegh, vay' vIjatlhruppu'. nuqDaq vIja' 'e' vImev? rey: "Suja'chuqtaH 'e' rInmoHmeH", "jupwI'" latlh ghap je, "qaH QaQ" je. pol: "Suja'chuqtaH 'e' rInmoHmeH." --- HIja'! vaj SoHvaD jatlh: "toH, qaHvetlh Qup vISov. wa'Hu' vIleghlaw', pagh wejHu' vIleghlaw', pagh qaSDI' vay', pagh qaSpu'DI' wanI'vetlh, 'ej vay'vam tlhejpu' ghaH, pagh vay'vetlh tlhejpu'. 'ej qarbej ghu' Daja'bogh. SuDtaH chaH. pagh, chechqu'mo' lengHa'taHvIS, loQ vul. pagh, SolchoH, 'ovmeH vI'qeq jeStaHvIS. pagh, chaq vIlegh, malja' qach 'eltaHvIS. --- vaj, ngagh 'e' DIlmeH qach. "pagh, latlhDaq ghaH." toH, qIm: vIt Qa'vam jonba' tojbogh chablIj ngeb. 'ej DoS wIpuSmeH Sup 'ej SoDnIS pu'maj. maQoDpu'DI' maDoQ, mavalqu'mo', matu'chu'mo' je. SoQwIj qeSwIj je Dapabchu'mo', puqloDwI''e' DapuS je. 'ej peghDaj Sov DaDoQ je SoH, bIQoDDI'. choyaj, qar'a'? rey: HIja', joH. pol: maj. Qapla'. rey: lu', joH. pol: chay' Da ghaH 'e' yItu' je SoH. rey: luq. pol: 'ej QoQDaj qeq 'e' yInISQo'. rey: lu', joH. pol: Qapla'. [mej *reynalDo*] ['el *'ovelya*] pol: nuqneH, *'ovelya*! qay'law' nuq? 'ov: QI'yaH, vIghIjqu'lu', joHwI', joHwI'! pol: Hu'tegh! DughIj maQmIghHey nuq? 'ov: joHwI', pa'HomwIjDaq SutDegh vIchenmoHtaHvIS, muchol joH *Hamlet*. 'ej QeyHa'chu' wepDaj. mIvDaj tuQbe' ghaH. ghIH paSloghmeyDaj; pumpu' bIH, 'ej qama' qammIrmey rur. yIvbeHDaj rur ghaH, chISmo'. mupchuq qIvDaj. 'oy''a' luQummeH Hechlaw'mo' mInDu'Daj, Qugh ja'meH, ghe''orvo' ghaH ghImlu'law'pu'. pol: maw''a' DuneHqu'mo'? 'ov: 'e' vISovbe', joH. 'ach 'e' vIpIHbejneS. pol: toH, nuq Dujatlh? 'ov: ghopDu'wIj tlhapchoH, 'ej jIHaw' 'e' nISchu'. DeSDaj naQ tIqmoH. Huy'Daq latlhDaj lanmeH, mIwvam pab. qaSDI', qabwIj bejchoHchu'mo', 'oH Hotlhlaw'. Dotlhvam leHmeH nI'qu' poHDaj. rInmoHmeH, DeSwIj QomchoHmoHlaw'DI', 'ej, wejlogh joqmeH nachDaj, mIwvam pabDI', tlhuHchu' ghaH. vupmoHmo' 'ej HoSmo' tlhuHDaj, vaj roDaj DejmoHlaw', 'ej yInDaj HoHlaw'. rInpu'DI', muweghHa'. volchaHDajDaq mubejmeH nachDaj tlhe'taH; HeDaj SammeH, mInDu' lo'be'law' ghaH, pa' HurDaq ghoSpa'. 'ej HurDaq mejpa', reH mubuSlI' tIHchaj. pol: HItlhej, Ha'. ta' vISamnIS. maw' muSHa'mo'. teHbej. 'ej ralmo' Dotlhvetlh, Qaw''egh bang, 'ej SuDbogh Qu'mey nIDmeH, yabDaj tlhu'moH. wanI'vam motlhtaH law', pIj Dotlh nong latlh Hoch tlhu'moH puS. SoHvaD jIQoSqu'bej. toH, Hu' Daqunta''a'? 'ov: ghobe', joH QaQ. 'ach qeSmeylIj vIpabta'. jabbI'IDmeyDaj vIlajQo'. muchollI' reH 'e' vIbot. pol: wanI'vammo' DaH maw'law'. jIQoS: vIqImtaHvIS ghaH vInoHHa' 'ej muj leSSovwIj. SoHvaD reHpu' neH, 'ej leS SoH DuquvHa'moH, 'e' vIpIH. 'a Hu'tegh! jIpIHHa'ta'! qanDI' ghot, reH qaDDaj lachruplaw'; 'ej QuptaHvIS, reH qaDDaj machrupmoH. Ha', ta' wIghoS. De' SovnISlu'. wIpeghtaHvIS, maSoy'DI', pegh lot QIH law', ta' QeH QIH puS --- De' QoyDI'. [mej chaH] lut 'ay'Hom cha' ta'qach pa'. ['el ta', ta'be', *roSenQatlh*, *ghIlDeSten*, tlhejwI'pu' je] t: maj, *roSenQatlh*, maj, *ghIlDeSten*, nuqneH! Salegh vIneHba'. jIHvaD 'ut je Qu' Satoy'moHbogh. vaj "tugh pechol" vIra'DI', jImoDnIS. *Hamlet* choHHey De' boQoypu'. vIpongmeH, "choH" vIjatlhnIS; DotlhDaj ngo''e' DaH luleHbe'mo' tIqDaj, porghDaj je. yaj'eghlaH pe'vIl 'e' lunISchu' rIntaH nuq, vavDaj Hegh je, 'e' vIloylaHbe'. vaj tlhIH Satlhob. qaStaHvIS jajraj Qup, Sutay' tlhIH ghaH je, batlh boghojtaHvIS. boSumtaH je, SuQupmo' 'ej SuvIDmo'. vaj loQ naDev monjuHwIjDaq peratlhqang. chaq ghaH botlhejmo', belmey nejqangqa' ghaH. ghaH SotmoH'a' vay''e' wej Do' vISovbogh chaq 'e' botu', boloy 'e' chaw'DI' 'eb. 'ej Seng bo'angDI', Do' chaq 'oH vIvorlaH. tb: jatlhtaHvIS, pIj lIbuSpu' ghaH, qaH QaQ. 'ej qarbej: tlhIHvaD tIqDaj SumtaH law', yInbogh cha' vay'vaD tIqDaj SumtaH puS. yInmeH 'ej chepmeH ghu' wItullI'bogh, Suquvqang 'ej Suvupqang, 'e' che'angchugh, 'ej loQ naDev SumImchugh, vaj, SuSuchmo', ta' vanvaD 'umbej tlho' boSuqlI'bogh. roS: maHvaD voDleH DIbHoS boghajneSmo', Qu' chav boneHneSbogh boraDlaHbej. chetlhobnISbe'. gh: 'ach batlh relobrupbej. 'ej tlhIH retoy'rupqu'mo', baHbogh pu'HIch wIDaqangbej. vaj DaH majegh'eghneS. chera'meH, qamrajDaq Qu' laHmaj Hoch wIlan, cheraDpa'. t: *roSenQatlh*, *ghIlDeSten* je quv, retlho'. tb: *ghIlDeSten*, *roSenQatlh* je quv, retlho'. 'ej 'eH: tugh choHqu'pu'bogh puqloDwI' yISuch; Satlhob. Ha', 'eH, peghoS, mang puS. 'ej *Hamlet* DaqDaq qaHvam'e' tIDor. gh: maSaHmo' 'ej maQorghmo', beljaj *Hamlet*, 'ej ghaHvaD QaHjaj ghu'! tb: 'e' chaw'jaj San! [mej *roSenQantlh*, *ghIlDeSten*, tlhejwI'pu' vay' je] ['el *polonyuS*] pol: *DuraS*vo' cheghpu'neS Duypu', joHwI'. 'ej cheghDI' Quchqu'. t: reH De' QaQ vav DaDa. pol: qar'a', joH quv? toH DIch yIghajneS: jIHvaD potlhchugh qa'wI', vaj jIHvaD potlhqu' ta'vaD, qa''a'vaD je Qu''e' vIpabbogh. 'ej qatlh maw'choH *Hamlet*, Do' 'e' vItu'pu' --- mujchugh, vaj jISammeH po'Ha'choHlaw' ben po'qu'taHbogh yabwIj, ngoDmey vIwamtaHvIS --- DaH 'e' vIHarqu'. t: yIja'choH. De'vetlh lI' vI'Ijqangqu'. pol: nISuch Duypu'ma' 'e' yIchaw', jIjatlhpa'. rInDI' 'uQ'a'Daj, naHHey Dajaj De'wIj. t: vaj nay' tIlIHneS SoH. naDev tIDor. [mej *polonyuS*] t: puqlI' QuchHa'ghach meqHey, Hal je Hoch tu'law' ghaH, 'e' muSovmoH, bang ta'be' je. tb: wa' neH meq potlhmo' qaSpu', 'e' vIHar: Heghmo' vavDaj 'ej moDqu'pu'mo' tlhoghmaj. t: tuQDoq vIlo'rup je. ['elqa' *polonyuS*. lutlhej *voltImaD* *qornelyuS* je] nuqneH, jup QaQ! 'eH, *voltImaD*, nuq Qum *DuraS* loDnI'wI'? vol: DurI' je 'ej Duvan, Davanpu'mo'. maja'chuqDI', vaj muvmoH *vortIbraS* tugh 'e' lumevmeH, pa' Duypu' ngeH pIn. *qInSaya* HIvmeH qeqtaH Hu' 'e' Har ghaH. 'ach nuDchu'DI', nIQojmeH qeqtaH chaH 'e' tu'bej pIn. 'ej Qay'qu' --- tojlu'pu'mo', roptaHvIS, qantaHvIS, HoSHa'taHvIS ghaH. vaj mevmeH *vortIbraS*, jabbI'ID lab. nom ghu' vIja': lob latlh. ghaH qunqu' pIn. 'ej not DuQoj 'e' nIDqa', vavloDnI'vaD 'e' 'IpnIS ghaH. vaj Quchqu'mo' pIn qan, *qInSaya* HIvmeH neghvetlh muvmoHta'bogh, DaH ghaHvaD woQDaj nobpu' pIn. 'ej Qu'vaD DISHuchDaj bIHmeH wejSaD DeQmey nob je. tlhobmeH ghItlh'e' lu'angbogh navvam qon je: [ta'vaD nav nob] Qu'vetlhvaD SeplIj lenglaHlI' mangghomDaj tugh 'e' yIchaw'neS. Qob SIQbe'meH 'oH, 'ej chaw'lIj leHmeH, Qu''e' Delbogh navvetlh yIpab je. t: toH, mubelqu'moHbej ghu'vam. vIqelmeH chaw'DI' poHwIj, ghItlh vIlaD. ghu'vam'e' tugh vIbuSchu' 'ej vIjang je. 'a qaSpa', tlhIH Satlho' Suvumchu'ta'mo'. peleS. yupma' wItaghbej, qaSDI' ram. majQa' Sucheghmo'! [mej *voltImaD* *qornelyuS* je] pol: Qu' luchavchu'law'ta'. ta', ta'be' je: nuq 'oHnIS ta'Dotlh'e'; nuq 'oH Qu''e'; nuqmo' pem 'oH pem'e'; qatlh ram --- ram'e'; 'ej qatlh poH 'oH poH'e': Hochvetlh vIQIjchugh, vaj pem ram je poH je Hoch vIlo'Ha' neH. toH SovlaHvaD qa'botlh Damo' SoQ vI', 'ej Sov DeSDu', HaQchor je Damo' SoQ Dalqu', vaj DaH nom vIja'. maw'neS puqra'. toH, maw' ghaH, 'e' vIpong neH. maw'lu' net QIjchu'chugh, vaj maw' QIjwI'. 'ach ramjaj SoQvetlh. tb: law'jaj De'na'lIj, 'ej puSjaj mu'QujlIj. pol: qa'Iprup, joH: not mu' vIQuj. toH maw'mo', teHbej SoQwIj. teHmo', Do'Ha' 'oH. 'ej Do'Ha'bej: teH. Dogh mu'Qujvetlh. 'ach 'oH vIghImbej rIntaH, mu' vIQujQo'mo'. maw' ghaH 'e' wIloyjaj. 'ej yabDaj nISchoH nuq DaH 'e' wItu'nIS. toH, "yabDaj mISmoH nuq" DaH jaS vIjatlhnIS: qaSba'taH nISbogh mISvam, lISmo' vay'. vaj ratlhtaH ghu', 'ej ratlhlI' ghu' vIDelbogh. peqImchu'. puqbe' vIghaj. vIghaj vIghatlhtaHvIS. 'ej batlh mulobmo' ghaH 'ej Qu'Daj pabmo', SuH: navvam nobta' ghaH. peqIm; penoH. [laD] HovoywI'vaD --- quvmoHtaHbogh qa'wI' --- *'ovelya* 'IHchu'vaD mujbej mu'vetlh. moHbej mu'vetlh. moHbej "'IHchu'vaD". 'a tugh Hoch bo'Ij. ghItlh: [laD] povqu'bogh roDaj DoqDaq, Dochvam, [taH] tb: *Hamlet*vo' De'vam Hevpu''a'? pol: joH quvqu', loQ yIloS. ghItlh naQ vIlaDchu'. [laD] meQ Hovmey 'e' yIghoH. ratlh pemHov 'e' HIpon. ngeb vIt chIch 'e' yInoH. bang jIH, not 'e' yIHon. *'ovelya*'oy, bom mu' vIghItlhtaHvIS jIpo'be' jay'. 'ItmoHwI'meywIj Hoch QumlaHchu'be' ghItlhlaHwIj. 'ach banglI' jIHbejbogh nong law', bangmey Dabogh latlh'e' nong puS; toH nongbe' latlhvetlh jay' 'e' yIHar. Qapla', jawoy. reH banglI', porghDaj yInmoHtaHvIS neH QuQDaj, *Hamlet*'e'. mulobmo', jIHvaD navvam 'ang puqwI'. 'ej ghaHvaD tlhobDI' *Hamlet*, teSwIjvaD poH, mIw je, Daq je Hoch muja'pu' je. t: 'ach ghaH muSHa'choH *Hamlet*, chay' 'e' laj? pol: toH, 'Iv jIH 'e' DaHar? t: loD quv, loD matlh je. pol: vItob vIneH. 'a nuq DaQublaH, joH, moD muSHa'ghachchaj tuj, bong 'e' vItu'DI' ('ej 'e' vItu'bej, ja'choHpa' puqbe'wI' --- tlhIHvaD vIchIDnIS), nuq boQubneS, ta', ta'be'lI' quv je, peghghItlhpaq vIDachugh; qoj, tIqwIjvaD mInDu' vISoQmoHchugh, QIchwIj vIlojmoHDI'; qoj, ghu' vIleghDI', nochDu'wIj vIyajbe'chugh; nuq boQubneS? ghobe'. SIbI' jIvang. puqbe'wI' QupvaD vIjatlh: "chavqo'lIj HurDaq *Hamlet* tu'lu'. qaSbe'nIS." 'ej vIra'choH: SuchtaH *Hamlet* 'e' nISmeH wegh'eghnIS. 'oSwI' lajbe'nIS. nobmey Suqbe'nIS. 'ej jIra'DI' rIntaH, yabDajDaq qeSwIj poch. vaj nom vIja': *Hamlet*vaD janglu'Qo'DI', 'ItchoH ghaH. Sopbe'choH. tugh Qongbe'choH. tugh HoSbe'choH. tugh mISchoH. ghaHvaD qaSDI' choHvam Hoch, DaH maw'. DaH wam'egh yabDaj. DaH ma'IQ. t: ghu'vetlhmo' SabchoH ghaH 'e' DaHar'a'? tb: ghaytan, ghaytan. pol: joH, qaSDI' vay' --- vISovqang --- ghu' vI'olmeH, "qaS" vIjatlh'a', qaSbe'bej 'oH net tobpa'? t: wanI'vetlh vISovbe'. pol: [nachDaj volchaHDaj je 'ang] teHbe'chugh vuDwIj, Dochvamvo' Dochvam'e' yIteqneS jay'. muchaw'chugh 'eb, vaj nuqDaq So''egh vIt, tugh 'e' vItu' --- yuQbotlhDaq So''eghchugh je. t: toH chay' wItobchoH? pol: qaStaHvIS loS rep, naDev rut HeDaq yIttaH. 'e' DaSov. tb: yItbej. pol: vaj pa' puqbe'wI' vIweghHa'. 'ej qaStaHvIS, nuSo'taHjaj HaSta. chay' ghomchuq 'e' yIqIm. ghaH muSHa'be'chugh, 'ej ghaH muSHa'qu'mo' Sabbe'chugh yabDaj, vaj wo' qumboQ jIHbe'jaj. Du', veQDuj je vIvu'choHjaj jay'. t: toH, nab'e' wInID. ['el *Hamlet* laDtaHvIS] tb: peqIm. DaH chol Do'Ha'wI'. Sagh 'ej laD. pol: pemejneS, joH. SIbI' pemejneS, cha'. SIbI' vIDorchoH. Ha' HIchaw'neS, joH. [mej ta', ta'be', toy'wI'pu' je] pol: DotlhlIj nuq, joHwI'? Ham: quv! pol: choghov'a', joHwI'? Ham: qaghovchu'; verengan mut 'oH mutlIj'e' pol: ghobe', joHwI'. Ham: vaj bImutbe'mo' qanaD. pol: jImutbe''a', joHwI'? Ham: HISlaH, mutbe'wI' le' law', wa'netlh tlhIngan le' puS. pol: teHqu', joHwI'. Ham: "pe'vIl targh lomDaq SISDI' 'otlh vID, gharghHom Sepchugh, yInroHHom notlhHa'moHlaHchu'mo' woj'a'..." puqbe' Daghaj'a'? pol: HIja', joHwI'. Ham: bong SISbogh Sep 'el ghaH 'e' yIbot. lopmeH wanI' 'oH ghu muvtay'e', 'ach SeplaHmo' puqbe'lI' --- jup, qeS yIqel. pol: [pegh'egh] nuqjatlh jay'? puqbe'wI' buStaH qar'a'? 'a mughovbe'pu'. verengan jIH 'e' noHHa'. loj, lojqu' yabDaj. 'a jIQuptaHvIS je jIH, reH muSHa'qu'bogh tIqwIjmo' jIbechbej --- ghaH vIrurba'pu'. vIjatlhqa'. nuq DalaD, joHwI'? Ham: mu', mu', mu'. pol: De' nuq, joHwI'? Ham: De''e' ja'pu'bogh 'Iv? pol: De''e' DalaDqu'bogh, joHwI'. Ham: mu'qaD. ghItlh qoH tlhIv, "loD qan porghDaq chIS rol, Hab Quch, DughHa' 'ej Hurgh bIQ jeD nIjbogh mInDu''e', 'ongHa'chu' yab, 'ej pujqu' 'uS." may tIchmeH mu'vam Hoch, 'ach maybe' tIchmeH mIw, mu'qaD veSvam noDlaHbe'mo' qanwI' vay'. boqwIj qan DamuvmeH qaqeS --- bIHeDmeH vetlh nuch DaDachugh. pol: [pegh'egh] ghaH mISmoHlu' 'ach Hena' nablaw'ta'. --- Hurvo' bIghoSqang'a', joHwI'? Ham: molDaq? pol: toH, Hurvo' ghoSlu'meH chaq molDaq jaHlu', 'a --- [pegh'egh] pIj jangDI' 'ongqu' SoQDaj. SoQvam 'ong lo'laHbe' nuj pIv, Dupvam tuchmo' mISbe'ghach. vImej 'ej ghomchuq ghaH *'ovelya* je tugh 'e' vInab. --- SoHvo' jIjaHnISneS, joHwI' quvqu'. Ham: jIHvo' SoHmo' yaHpa' vay', Hoch vIyaHqangmoH jIH, yaHbe'chugh yInwIj neH, yInwIj neH, yInwIj neH. ['el *roSenQatlh* *ghIlDeSten* je] pol: SoHvo' jIyaHnIS. Ham: qoHvam qan qetlh. pol: *Hamlet* quv bonejlaw'. pa' ghaHtaH. roS: [*polonyuS*vaD] Dutlho'jaj qeylIS, qaH. [mej *polonyuS*] ghIl: joHwI' quv! roS: joHwI' webHa'! Ham: juppu'wI' QaQqu'! Dotlhraj nuq, *ghIlDeSten* *roSenQatlh* je? nuqneH? roS: wa'Hu' may' yoS wutlhDaq 'Iwghargh Dotlh yon'e'. ghIl: Do' yapmo' neH Dotlhmaj Do', maQuch. mIvDaq tuQbogh San maQambe'. Ham: DaSmeyDaj bIngDaq SuQambe' qar'a' je? ghIl: HISlaH. Ham: vaj qoghDaq tuQbogh, botlhDaj yonDaq joq SuQam. ghIl: loQ. jojDajDaq neH maQam. Ham: San 'ay' Qut tlhIHbej'a'? wejpuH, teHqu'! ngaghHa'wI' ghaH. De' chu' HIja'. roS: chu'law' ghu'vam neH --- maychoH 'u'. Ham: vaj tugh qaS maQmIgh'a'! 'ach teHbe' De'raj. Sayu'qa'chu'. HeSraj nuq bIjmeH San, naDev bIghHa'Daq lIngeH. ghIl: bIghHa'Daq? Ham: bIghHa' 'oH Qo'noS'e'. roS: vaj, 'oH je 'u''e'. Ham: bIghHa' tIn'e'; 'oHDaq weghbogh pa'mey, Surchemmey je, qama'DISmey je lutu'lu'; Qo'noS qab law', Hoch qab puS. roS: 'e' wIQoch. Ham: vaj 'oH boqelDI' bIghHa' botu'be'. QaQbe' 'ej qabbe' ghu', 'a QaQ pagh qab 'e' tu' qelwI' neH. vIqelDI' bIghHa' vItu'. roS: toH bIchavqu' 'e' Danabmo' vaj bIghHa' Datu'. chavnablIj wegh qo'lIj. Ham: QI'yaH mungaSchu'chugh naH HanDoghHomHey, mIch'a'mey'e' not luvuSlu'bogh vIche' 'e' vItu'laH. 'ach vItu'be' muSujmo' wanI' vInajbogh. ghIl: tugh bIchavqu' 'e' Danajbej. nab chavlu'bogh 'oS wanI' QIb najlu'bogh. Ham: QIb bIH Dochmey Hoch'e' najlu'bogh. roS: teH. 'ej QIb QIb Sub law', chavnab Sub puS 'e' vIHar. Ham: vaj porgh 'oH qoHma''e' 'ej chuQunma', chavbogh SuvwI'ma' je chaH neH qoH QIb'e'. bo'DIjDaq wIghoHnIStaH'a', Hu'tegh jImeqlaHbe'mo'. cha': pItlhej. Ham: baQa' Qo'! tlhejwI'wI' tIDaQo', toy'Ha'mo' mutlhejtaHvIS chaH. 'ach jupwI' tlhIH pIj ben 'e' botobmo' DaH peyuDHa'. qatlh *tlhIn*Daq tlhIH? roS: pISuchmeH. wanI' latlh wIneHbe'. Ham: mIpHa'wI' vIDamo', jItlho'DI' jIchuSbe', 'ach Satlho'. 'ej, jupoy, va yapqu'bej jIDIlmeH mu'DeQwIj. naDev SupawmeH bora'lu''a'? bowuqqu''a'? boneHbej'a'? Ha' Ha' HIpab. Ha' Ha'. Qo' pejatlh. ghIl: nuq wIjatlh DaneH? Ham: jISaHbe', 'a yIjangchu'. SupawmeH lIra'qu'ta' vay' 'e' luDISlaw' qabraj DIv'e' jechlaHbe'bogh jup boDameH mIw. lIra'ta' ta' ta'be' je QaQ 'e' vISov. roS: qatlh, qaH? Ham: tuja'nIS. 'a taHmeH boqmaj yuDHa' tuvItjaj. boqmaj matlhmo', parHa'ghachmaj Qupmo', jupbatlhmaj yuDHa'mo', potlh Hochmo' je DellaHbogh gharwI'na' jIHbe'bogh batlh Sayu'DI', Satlhob: tujangmeH peyuDHa' 'ej HIvIt, SupawmeH bora'lu'ta' qar'a' jay'? roS: [*ghIlDeSten*vaD pegh] nuq DanoH? Ham: [pegh'egh] vaj Qo', SaSuvrup. tuparHa'chugh vaj yImImQo'. roS: joHwI', mapawmeH wIra'lu'ta'. Ham: Sulay'ta' 'e' boquvmoHmeH 'ej notlhchoHbe'meH 'Ipraj, qatlh lIra' 'e' vIloychu' jIH. qaStaHvIS Hu'meyvam 'ItwI' vIDa; jIHaghlaw'Qo'; jIreHlaw'Qo'. 'ej 'u' qo''a'vam je qelDI' maw'wI'vam vImojlaw'pu'bogh, DaltaHbogh ghe''orHey'e' tu'. Dung'a'maj pov'e', SuS'e', nuDechtaHbogh moQ'a' 'IH'e' yItu'. toH chalvetlh jenDaq HuS meQbogh Hovmey wov --- wejpuH, jIHvaD He'So'bogh SIptlhoQ ngIm rur. toH, chovnatlh Doj ghaH tlhIngan'e'. valqu' meqlaHDaj. HoSqu' porghlaHDaj. vIHtaHvIS SomrawDaj po' 'ej le'qu' ghaH. Dol'a' jub rurqu' SuvtaHvIS. QI'tu' moch rurqu' QubtaHvIS. 'IHchu'bogh qo''a'Daq pupchu' mutvam 'IH. 'a jIHvaD ramlaw' --- chenmeH porghmeyvam lam'e' tlholHa'moHqu' 'u'. mubelmoHbe' loD --- be''e' je, 'ach SuHaghmo' jaS SuHarlaw'. roS: joHwI', yabwIjDaq 'oHpu'be' qech vay' tlhaQ. Ham: qatlh bIHagh, vIjatlhDI' "mubelmoHbe' loD..." roS: nIbelmoHbe'chugh loD, vaj DawI'pu''e' DabejDI', Human tejpu'Hey DaqIH 'e' DaDanISlaw'. chaH DIjuS naDev maqughtaHvIS. toH, naDev nItoy'meH chol chaH. Ham: batlh paw ta' DawI'. ghaH vIvanchu' jIH. SuvmeH vaj yoH, 'etlh yoD je lo'jaj. jachDI' muSHa'wI', lI'chu'jaj HughDaj. SoQ naQ rInmoHchu'jaj nongwI'. taghDu''e' reH luchu'beHlu'bogh jormoHbejjaj HaghmoHwI'. jatlhtaHvIS pabjaj be''a', pagh ghaH pab bom mu'tlheghDaj. DawI'ghomvam nuq? roS: vengvo' lot ja'wI''e', reH DatIvqangbogh ben DabejtaHvIS. Ham: nuqmo' DaH lengtaH? vengDaq juHDaq ratlhchugh vaj taHchu' batlhchaj malja'chaj je. roS: malja'chaj lunISlaw' noywI'pu' chu'. Ham: DaH naD Hevbogh 'ugh'a' law', ben vengDaq jIHtaHvIS naDchaj 'ugh'a' puS? lunaDlu'taH'a'? roS: ghobe'. Ham: qatlh DuH ghu'vam? ragh'a'? roS: ghobe', chaHvaD laH po' polmoH qeqchaj. 'ach nIS puqtlhoQ chu''e', Qa'Hompu''e'. DataHvIS SoQchaj chuS lachmo', chaH naDqu' je bejwI' Seyqu'. DaH noychoHpu' 'ej "Qopbogh DawI'yaHmey"qoq tIchqu'mo', ghItlhtaj vaQ law', 'etlh vaQ puS 'ej 'elvIp 'etlh qengwI'. Ham: toH puq chaH'a'? Qorgh 'Iv? je' 'Iv? bomlaHbe'DI' ghoghchaj notlhchoH'a' Qu'chaj? nem beprup'a', DawI' qan chaHDI' (ghaytan qaS wanI'vam, jaS malja' ghajlaHbe'chugh je), chaH nuS'eghmoH ghItlhwI'chaj, DawI' ngo' cho'nISbogh naDHa'qu'mo'. roS: QI'yaH pIj Qay'qu' cha' jaghHeyvam. SoltaH DawI'pu' 'e' lutungHa'mo' rewbe', Qu'chaj lunaDtaH. benvam, lut ghItlh'e' reH DIlQo' muchwI' Hoch, lutDaq DawI' veSmo' tonSaw' luqaSmoHbe'chugh je ghItlhwI' DawI' je. Ham: qarqu''a'? ghIl: va yabtonSaw' luqaSmoHqu'bejtaH cha'. Ham: Qap'a' QupwI'? roS: toH HIja' jay' --- qo'qengwI' tepDaj je DawI'ghom lunge' je. Ham: net pIHbej. ta' ghaH vavloDnI'wI''e', 'ej DaH DeghDaj DIlmeH cha'maH, loSmaH, vaghmaH, wa'vatlh ghap DeQ nobqang ben ghaH luvanHa'qu'bogh ghotpu''e', yIntaHvIS vavwI'. Qu'vatlh, ghu'vam motlh law', 'u'pab motlh puS; ghu' QIjjaj QeD. [chuS DawI'pu' maqmeH QoQ] ghIl: paw DawI'pu'. Ham: batlh *tlhIn*Daq Supawpu'. DeS tIlo', pevan. naDev potlh 'ej quv ma'lu'meH mIw'e' ra'bogh lurDech. 'a naDev chaH DIma'meH (jaqqu'nISbogh) mIw jaq law', tlhIH rema'meH mIw jaq puS 'e' botu'chugh vaj DaH Supawta'mo' jIQuch 'e' yISov. naDev batlh tlhIHtaH. 'ach vavqoqwI' SoSHeywI' je toj ghu'. ghIl: ghu' nuq, joHwI'? Ham: pagh pagh pagh DoD cha' QuvDaq jImaw'. choHDI' lurghvetlh pIm Qogh 'er je 'e' vIghovlaH. ['el *polonyuS*] pol: Saghom, loDpu'. Ham: HI'Ij, *ghIlDeSten* --- SoH je --- cha' qoghDaq cha' QoywI''e'. ghuSutHom tuQtaH wej 'e' mev loDqoqvetlh. roS: cha'logh puq mojlaw'pu'. toH puq chaHqa' loDpu''e' qanDI' chaH, net joS. Ham: paw DawI', muja' 'e' nabba'. yItu' --- toH bIlugh. Hoghjaj wa' qaS. lughqu' mu'. pol: De' qaja', joHwI'. Ham: qoj SoHvaD De' vIja' jIH. remuS luDanchoHDI' romuluSngan... pol: paw DawI'pu', joHwI'. Ham: not mev peghmeyHey! pol: baQa' qavIt. Ham: 'ej targhDaj lIgh DawI'pu' Hoch. pol: laHchaj Doj law', laH Hoch Doj puS, lotlut, HaghmoHbogh lut joq, qunlut, noybogh lut tlhaQ, HaghmoHbogh lut noy, qunlut noy, qunlotlut, HaghmoHbogh qunlotlut noy joq ja'meH DataHvIS. "morab qeylIS je" ja'meH 'IQqu'be' qoj "verengan'a' Qagh" ja'meH Quchqu'be'. DataHvIS lurDech lobmeH pagh tlhabmeH laH Dojqu' 'oH DawI'pu'vam laH'e'. Ham: bo'DIj pIn'a', toH *ghaw'ron* qan! tev'a' Daghajbejpu'! pol: tev'a' nuq ghaj ghaH? Ham: toH, 'ej ghaHvaD wa' puqbe' neH tu'lu'. puqvetlh muSHa'taH ghaH 'ej Qan. pol: [pegh'egh] puqbe'wI' buStaH. Ham: lugh qar'a' mu'wIj, *ghaw'ron*Hom? pol: chopongmeH *ghaw'ron* Dajatlhchugh, vaj wa' puqbe' vImuSHa'taHbogh 'ej vIQanbogh vIghajbej. Ham: ghobe', qarbe'. pol: vaj qar nuq? Ham: toH, ra'taHvIS San, Dach Sun. 'ej qaS wanI''e' DaSovbogh: vaj ghaHvaD qaSpu' qun wanI'. SoHvaD ghu' naQ Del bomvam mu'tlheghmey wa'DIch'e'. toH nughoS mevmoHwI'wI'. ['el DawI' puS] Ham: batlh naDev tlhIHtaH, pInpu', batlh Savan. naDev tlhIHmo' jIlop. batlh chetlhejjaj. --- jupwI' nI''e', ben qaleghbogh, DaH jIbvam chu' Suqba'ta' qab. qab laHlIj 'e' chotemmeH naDev Qo'noSDaq SoH'a'. --- toH, be'oywI' quv. chalDaq nachlIj SalmoHtaHvIS tIqchoHba'taHbogh pIplIj, 'ughqu' QuchlIj ghegh 'e' luSIQ waq. ghay'cha' bombogh HoS lIngwI' rurmo' ghoghlIj Qup, va 'oH Sorghbe'lu'pu'jaj jay'. --- pInpu', batlh chetlhej. SuDachoHmeH romuluSngan wamwI' boH tIDa; Hoch luleghbogh luHIv. SIbI' SoQ wIQoyjaj. Ha' laHlIj po' yItob. Ha' SoQ nong. D1: SoQ nuq, joHwI' QaQ? Ham: wa'logh SoQ chojatlh, 'ach not lut naQ Daqu' vay'. pagh, 'oH ja'meH Daqu'chugh vay', vaj wa'logh neH Da, rewbe' belmoHbe'law'mo', 'e' vIqaw. to'baj 'uSDu'vam Sopqangbe' chaH, qaSbe'taHvIS QI'lop. 'a vIqelDI' jIH --- vuD quvqu' ghajbogh latlh'e' je --- lut pov wItu'. 'ay'meyDaj buvchu' pabbogh 'ej po'qu'bogh ghItlhwI'. wIbHa'meH HaQchor chelbe' ghaH net ja'law', 'ej mu' ngeb lo' ghaH 'e' pumlaH pagh; 'ach yuDHa'law' mu'mey net maq. pup 'ej nong. mIybe'law'taHvIS Doj. lutDaq wa' SoQ'e' vIparHa'qu'pu': *DI'Do'*vaD SoQ'e' jatlhbogh *'enyaS*. Hegh *pIray'am* 'e' buSbogh SoQ'e' vIparHa'qu'. qawbogh yablIjDaq yIntaHchugh vaj mu'tlheghvamDaq yItagh: toH jIQub, jIQub --- rughtlhoQ rurlaw' pob qIj *pay'ruS* --- qarbe'. SoQ tagh *pay'ruS* mu'tlhegh. ramjep rurlaw' pob qIj *pay'ruS* DeSDu' Dugh, HoH 'e' Hechmo', Sanchaj SomDaq QojrupmeH QottaHvIS. pe'vIl porghDaj qIjqu'Daq qu'Daq DuQwI' DeghHey'e' DaH ngoHpu' ngotlhwI'. qabDaq qamDu'Daq je Doqchu' DevwI'. ghaHDaq ghomHa'pu' qorDu' quppu' je 'Iw'e' 'uybogh 'ej QIt QaDmoHbogh qechmey qul'a'. vaj che'wI'chaj chotrupwI'vaD HeSrupbogh HoSDo' QIbHey Qobqu' qemlaw' qul'a'vetlh. meQmo' 'ej muSmo' DaSpu'DajDaq DuD'egh Hommey HuH je. puyjaq pImbe' mInDu'Daj maw'. pay' *pIray'am*, qup'a' qan noDmeH nejtaH pejqangbogh *pay'ruS*, ghe''or ghungwI'. vaj yItaH. pol: Hu'tegh, joHwI', DajatlhtaHvIS bIpo'bej. ghogh DalISchu' 'ej DanongmoH. D1: tugh ghaH tu'. mangpu' mupHa' gholvetlh. ghopDaj lobHa'mo' letbogh betleHDaj, buDlaw' pumDI' 'oH. poQqu' tlhaptaHwI'Daj 'e' tlhIvlaw'. HIghbejmeH HI', Hay'choH *pIray'am* *pay'ruS* je. mayHa' may'chaj. HIv HurghwI'. QeHmo', QapHa' 'etlhDaj. 'ach 'aw'mo' naSbogh nuHDaj SuSHey Sey, vulchoH vavnI''a' Doy'. Dej je vanglaHbe'bogh veng, DungDaj DechtaHvIS qorqanglaw'bogh qul. ghatlh ghaH 'e' ghovlaw' 'oH. chuSqu'mo' chenHa'taHvIS, tojwI' teSDu' vonglaw' veng. vaj peplu'DI' pumlaw'Qo' nurnuv nach chISDaq chungbeHbogh tochDaj taj'a'Daj. HI' Hotlhlu'bogh rurchoH rojQo'wI'. QeHDaj Qu'Daj je vangbe'choH vIHbe'wI'. 'ach rut ralpa' muD, morgh 'e' mevlaw' chal. chuSQo' Sachbogh SuSmey. 'ughlaw' 'engmey. peghlaw' je puH, HeghvIplaw'mo'. 'a HatlhDaq tIHmeyDaj'e' tugh mupmoH muD. jaS ja'be'lu'. yevpu'DI' je yovwI', ghaH vumqa'moH vembogh bortaS. baSDaq qIptaHvIS qeylIS yovwI' yayyoD chenmoHbogh chamwI'pu''e', vaQbej. 'a vIDchu' 'Iwmey 'etlhDaj, *pIray'am*Daq pumDI'. Sorghqang neH San! laHmeyDaj lIqjaj qa''a'pu' qep. gho'a'Daj gho'wI'mey naQmey je notlhmoHjaj. QI'tu' QuQvo' botlhDaj bachjaj. laghlu'DI', luchvetlh ghupjaj ghe''or! pol: tIqqu' mu'tlhegh. Ham: vaj chIpmeH, SuvwI' 'etlhDaq poblIj tlhej. bIjatlhtaHjaj. chaq DaH ghaHvaD qaq SoQ tlhaQ, lut Qut joq. yIjatlhtaH. *He'quba* yIbuSchoH. D1: bortaS be'nal'e', Huy''a'Du' *He'quba*'e' --- Ham: Huy''a'Du' *He'quba*? pol: QaQbej mu'vetlh. QaQbej "Huy''a'Du' *He'quba*". D1: tu''a' toDlaHwI'? DachtaHvIS DaSmey, qevpobDajvo' qulmey boch buQlaw' leghwI' laHDaj mISmoHbogh mInbIQ'e'. Dat DughtaH. nachDajDaq narghpu' qutmey qogh. DaHjaj 'oH Dech qatwI' qutlh. mopDaj mechpu' je. boghmeH batlhvaj law' QeyHa'bogh 'ej Qopbogh chorDaj chIS'e' ma'nIS mep'ay' neH. ghummoHtaHvIS ghong, vubvam vupnISlu'. lImwI'vetlh leghDI', vaj vaQnIS vay'. "'urmang 'oghpu' SotmoHbogh San," maqnIS meqwI'vetlh, SuQtaHvIS SoQDaj. be'vetlh bejchugh qa''a' qep --- QujmeH QutwI', HemmoHwI'Daj HomDu' puy *pay'ruS* 'etlh 'e' 'olDI' ghaH --- vaj vItmo' vI'bogh ghoghDaj ghum'a', qa''a'pu' qImmoHlaHchugh jubbe'wI' jIp, vaj vangrup je veSmey joH'a', 'ej jeDnIS meQbogh muD mIn'a'. pol: toH, choHbej qab DotlhDaj, qoj nIjbeHbej mInDaj, 'e' yItu'. va taHbe'jaj. Ham: pItlh. mu'mey chuv Dajatlh tugh 'e' vIqaSmoH. --- DawI'pu' ma'chu' toy'wI' 'e' yIqaSmoH, yaj'a'? bovmaj ta qengwI', qun polwI' je chaH. bIHeghpu'DI' pong'e' vuvbe'lu'bogh qaq law', bIyIntaHvIS pong'e' lunaDHa'bogh nuvvam qaq puS. pol: joHwI', quvmeH 'ummo' Hochvam 'e' vI'olmeH vIma'chu'. Ham: ghuy'cha', ghot, majQa'. quvchaj Da'olbejchugh vaj muHnISbe'lu' qar'a'? batlhchajmo' nurchajmo' je tIma'. Dama'chu'qu' not 'e' Damevchugh vaj ghurbej batlhlIj. Hurvo' tIqem. pol: Ha' qaHpu'. Ham: yItlha', juppu'. wa'leS lut wIbej. [mej *polonyuS* DawI'pu' je (ratlh wa'DIch)] Ham: choQoylaH'a', jup. "*ghonja'gho* Hegh"'e' boja'meH SuDalaH'a'. D1: lu' joHwI'. Ham: wa'leS ram 'oH wIbej. wa'maH cha' jav joq SoQ vI'oghbogh 'ej vIchelbogh DaHaDlaH, 'utchugh, qar'a'? D1: lu' joHwI'. Ham: majQa'. qaHvetlh yItlha', 'ej yIvaqbejQo'. [mej DawI' wa'DIch] juppu'wI' QaQ, DaHjaj ram Saghomqa'. batlh *tlhIn*Daq tlhIHtaH. roS: maj. [mej *roSenQatlh* *ghIlDeSten* je] Ham: vaj taHjaj wo'. DaH jImob. baQa', Qovpatlh, toy'wI''a' qal je jIH! nonglaw' 'e' najpu'mo' neH, wa' lutmo' neH, qechlaHDaj qu'vaD qa'Daj raD DawI'vam. webmoH, qar'a'? 'oH raDDI', chISchoH qabDaj. yIQ mInDu'Daj. qImHa''egh DataHvIS. jor ghoghDaj. chenlI'mo' porghlaHmeyDaj, qechDaj luDelchu' bIH. 'ej paghvaD qaS jay'. *He'quba*vaD neH! qatlh *He'quba*mo' SaQmeH wIchvetlh SaH ghaH? nongchu'meH meq, tungHa'wI' je vIghajbogh ghajchugh ghaH, vaj nuq vangrup ghaH? nuq ta'? DawI' yaH SoDnISlaw' mInbIQDaj ngeng. ghom'a' teSDu''e' DuQnIS ghIjbogh QIchDaj. DIvwI'pu' maw'nISmoH. chunwI'pu' 'ItmoH. HeS Sovbe'wI'pu' mISnISmoH. mInDu', teSDu' je laHmey yay'nISmoHbej ghaH. 'ach jIH? lam Dabogh toDSaH'e', qetlhwI' je jIH. najbogh vulqangan neH vIrur, jItammo'. Qu'wIjvaD chav vIvangmeH jIyatlhQo'. 'ej pagh vIjatlhlaH. ta'vaD pagh vIjatlh je, 'ej ta'vetlh mIpmey, yInDaj quvqu' je Qaw'lu'chu'pu'! va nuch jIH'a'? "taHqeq SoH" jatlh 'Iv? va nachwIj qIpmeH ngIlqang 'Iv? rolwIj jIb jotlh 'ej qabwIj Daq vo' 'Iv? va ghIchwIj bochmoH 'Iv? "HughDaq bInep" taghwIjDaq pumvam yuvmeH je jatlh 'Iv? Hu'tegh! vISIQnISba' jIH. *be'taSeD*ngan HuH vIghajlaw': HuHwIj wIbmoHbe'ba' HI'tuyvam, puSmo' HuH. puSbe'chugh neH 'oH, vaj Hu' chal Qa'mey Hoch vIrornISmoH, bIHvaD toDSaHvam chorr'aDDu' vIje'mo'. ngaghHa'bogh chotqangbogh taHqeq! quvHa'bogh payQo'bogh qurbogh 'ongchu'bogh taHqeq! bortaS! toH targh vIDalaw'. wejpuH, yoHlaw' ghu'. vav vImuSHa'bogh chotlu'. DaH bortaSvaD puqloDDaj jIHbogh ra' ruv QeH je Hoch. 'a nuq vIvang? tera'ngan neH vIDa, mu'meyDaq tIqwIj vI'ughHa'moHlaw'mo'. 'ej mu'qaD vIjawHa'mo', chom vIDa. tach toy'wI''a'! Hu'tegh! wejpuH! Ha', yabwIj. ngoD vIQoypu': DawI' lut qImmeH ba'taHvIS DIvwI', po'mo' neH lut muchwI'pu', qa'Daj'e' pIj qIpchu' lutvetlh. vaj tugh HeSDaj DIS. jatDu' ghajbe' chotwI' Dotlh. teH. 'a jatlhmeH porgh laH Hoch lo'rupmo' ghaH, vaj Hoch mer ghaH. qImtaHvIS vavloDnI'wI' ror, vavwI' HoH rurlaw'bogh lutHom'e' lumuch DawI'vam, 'e' vIqaSmoH. 'ej qabDaj Dotlh vItu'lI'. vI'oy'moHmeH vIyuvlI'. bItlaw'chugh, vaj He vISov. chaq ghe''orvo' nucholta' lomqa' vIleghbogh. chenDI' belmoHmeH laH ghaj veqlargh. jIpujmo' 'ej jI'Itmo', muqIchmeH rIntaH chaq mughongpu'. DuH, ghaH HoSmoHlaw' 'Iw 'It net Sovmo'. toH, 'olmeH, ngoD meq qaq law', qa' QIch qaq puS. ta' ghob vIchu'meH DawI' lut vIghuS. [mej] lut 'ay' wej lut 'ay'Hom wa' ta'qach pa'. ['el ta', ta'be', *polonyuS*, *'ovelya*, *roSenQatlh*, *ghIlDeSten* je] t: 'ej qatlh mISwI' Da 'e' boghojlaHbe', Suja'chuq 'e' boSeHtaHvIS, qar'a'? DaH maw'mo', Qobmo', ngojmo', jaj jot Hoch Sujchu' ghaH jay'! roS: teH. bItlaw' ghaH 'e' DIS. 'a bItmoH nuq, reH 'e' QIjQo' ghaH, joH. gh: ghaH yu'lu'DI' jIjQo' ghaH 'e' wItu' je. 'ach 'ongmo' maw'taHvIS, maHvaD jangQo', yabDaj Dotlhna' nuDISmeH pIj wInIDDI'. tb: qej'a' lIleghDI'? roS: toH, SuvwI' quv Dabej. gh: 'ach DameH raD'eghqu'. roS: nuyu'qangbe'. 'ach ghaH wIyu'DI', maHvaD jatlhruptaH. tb: yupma' vay' jeSmeH botungHa'pu''a'? roS: joH: lut DawI' DIjuS malengtaHvIS. ghaHvaD DIDel, 'ej QoyDI' QuchchoHlaw'. ta'qachDaq chaH. DaHjaj ram ghaHvaD DameH, chaH ra'pu' ghaH. pol: qar. "lut yIleghneS, joH" SatlhobmeH jIH muqoy'pu'. t: vIleghqangbej, 'ej ghu'vetlh neHlaw'mo' jIbelqu'bej. qaH QaQ, yIneHqu'moH. 'ej belvam tIvchoHmeH ghaH yItungHa'. roS: luq, joH. [mej *roSenQatlh* *ghIlDeSten* je] t: SuH, *ghertlhuD* 'IH, ghomej je SoH. jIH neH mughommeH *Hamlet* DaH jIra'pu'. vaj bong naDev *'ovelya* ghomlaw' ghaH. maSo''eghmo' jIH vavDaj je --- ghoqwI' mub, mabejtaHvIS maH nubejbe'taHvIS, chay' ghomchuq 'e' wIchovmeH vaj maqarlaH. 'ej chay' tugh Da ghaH 'e' wIqelchu'mo', wIwuq: muSHa'ghachDaj 'oy'mo' bech'a'? pagh, meq latlhmo' bech'a'? tb: qalobrupbej. *'ovelya*, Hujlaw' *Hamlet*; Do' 'e' qaSmoH qa'lIj QaQ neH, bI'IHba'mo', vIneH. vaj DotlhDaj motlhDaq ghaH DacheghmoHlaH bI'Ilmo' 'e' vItul. 'ej tugh Suquvjaj. 'ov: joHwI', vIqaSmoHjaj. [mej ta'be'] pol: *'ovelya*, 'eH: naDev yIyIt. joH quv, maSo''eghneS. [*'ovelya*vaD jatlh] paqvam yIlaD. bImobmeH meqHey 'anglaH lalDanlIj Qu'Heyvetlh, DuleghDI' *Hamlet*. ghuy'cha', lalDan vuvwI' DIDataHvIS, 'ej tay DItaghtaHvIS, veqlargh wIjun je. pIj pIchvam'e' wIghaj; net tobqu'. t: teHlaw'. [pegh'egh] va, ghobwIj HIvchu' SoQvam 'oy'naQ jay'! ngaghwI' qevpobDaq bochmoHwI'qoq ngoHDI', qevpob moH law', taS boch moH puS. vIrur je. ta'wIj moH law', SoQwIj vI'IHmoHbogh moH puS. baQa', tep 'ugh! pol: chol 'e' vIQoy. maSo''eghneS, joH quv. [mej ta' *polonyuS* je] ['el *Hamlet*] Ham: taH pagh taHbe'. DaH mu'tlheghvam vIqelnIS. quv'a', yabDaq San vaQ cha, pu' je SIQDI'? pagh, Seng bIQ'a'Hey SuvmeH nuHmey SuqDI', 'ej, Suvmo', rInmoHDI'? Hegh. Qong --- Qong neH --- 'ej QongDI', tIq 'oy', wa'SanID Daw''e' je cho'nISbogh porghDaj rInmoHlaH net Har. yIn mevbogh mIwvam'e' wIruchqangbej. Hegh. Qong. QongDI' chaq naj. toH, waQlaw' ghu'vam! HeghDaq maQongtaHvIS, tugh nuq wInajlaH, volchaHmajvo' jubbe'wI' bep wIwoDDI'; 'e' wIqelDI', maHeDnIS. Qugh DISIQnIS, SIQmoHmo' qechvam. Qugh yIn nI'moH 'oH. reH vaq 'ej qIpqu' bov; mayHa'taH HI'; Dochchu' HemwI'; ruv mImlu'; tIchrup patlh; 'oy'moH muSHa'ghach 'Il vuvHa'lu'bogh; quvwI'pu' tuv quvHa'moH quvHa'wI'pu'; qatlh Hochvam lajqang vay'? wa' taj neH lo'DI', Qu'Daj Qatlh qIllaH ghaH! tep qengqang 'Iv? Doy'moHmo' yInDaj, bepmeH bechqang 'Iv, mISbe'chugh neHtaHghach, ghaH ghIjmo' DuHvam: Hegh tlha' vay': Hegh tlha' qo''e' tu'bogh pagh. not chegh lengwI'ma', qo'vetlh veHmey 'elDI'. vaj Seng DIghajbogh, lajtaHmeH qaq law'; latlh DISovbe'bogh, ghoSchoHmeH qaq puS. vaj nuch DIDa 'e' raDlaw' ghobmaj, qelDI'. 'ej, pIvmo', wovqu'taHvIS wuqbogh qab, 'oH ropmoH rIntaH Sotbogh qech ghom Hurgh. 'ej Qu'mey potlh DItulbogh qIl je qechvam. vIDHa'choH nab. baQa'! *'ovelya* 'IH! toH be', qa''a'pu'vaD bItlhobtaHvIS, jIyempu' 'e' yIQIjchoH je. 'ov: joH QaQ, qaStaHvIS Hu'vam chay' bIpIvneS SoH? Ham: qatlho'; choquvmoHbej. jIchep, jIchep. 'ov: SoHvo' qaqawmeH nobmey law' vISuqta'. qaStaHvIS jajmey, vIHevHa' vIneH. qatlhobneS, joH. tItlhap. Ham: ghobe'. nobbe'. pagh'e' qanobta'. 'ov: Danobta' 'e' DaSovbejneS, joH quv. bIH tlhejmeH, 'IHqu'mo' bang QIch DatlhuHbogh vaj waghqu'choH. 'a DaH Dajbe'choH pIwchaj. vaj tItlhapqa'. yab quvvaD qutlh nob wagh, SuqwI' maghDI' nobwI'. vaj boq vIlagh. tItlhapneS, joH. Ham: wejpuH! wejpuH! be'batlh Daghaj'a'? 'ov: nuqjatlhneS? Ham: bI'IH'a'? 'ov: nuq jatlhmeH bIHech, joH? Ham: be'batlh Daghajchugh 'ej bI'IHchugh, vaj be'batlhvaD tamnIS DotlhlIj 'IH. 'ov: joHwI', be'batlh van tamlaH'a' Dotlh 'IH? Ham: HIja', teH. batlh rurwI' moj 'IHwI' 'e' qaSmoHpa' batlh HoS, DotlhDaj ngo' lon batlh 'ej ngaghwI' quvHa' moj batlh 'e' qaSmoHbej 'IHwI'. ben Hujpu' mu'tlheghvetlh. 'ach DaH 'oH tob bov. qamuSHa'pu'. 'ov: HISlaH, joH, Hu' 'e' vIHar 'e' DaqaSmoH. Ham: choHarbe'nISpu'. ropmaj ngo' ngejHa'moHlaHbe' batlhqoq. reH He'So'taH ropvetlh. not qamuSHa'. 'ov: vaj vItojlu'bej. Ham: Ha'! ngaghQo'wI' nawlogh yImuv. qatlh yemwI'pu' DaboghqangchoHmoH? machbe'bogh quv vIghaj. 'a HeS Dunmo' jIpum'eghlaHmo', vaj qaq, not muboghmoHchugh SoSwI'. jIHemqu'. jInoDqang. jItlhIv. HeSmey vIta'qangbogh law' law', HeSvetlh vInabmeH qech'e' vIQublaHbogh law' puS; HeSvetlh vIchenmoHmeH 'oghwI' laHmeywIj law' puS; HeSvetlh vIta'meH 'ebmey law' puS. yav chal je jojDaq yIttaHvIS mururbogh petaQpu', nuq wIvangnIS? taHqeq maH Hoch'e'. paghma' yIvoq. tugh ngaghQo'wI' nawlogh yImuv. nuqDaq vavlI'? 'ov: juHDajDaq ghaH, joHwI'. Ham: ghaHvaD SoQjaj lojmItmey. vaj juHDajDaq, pagh latlhDaq je qoH Dajaj. qamej. 'ov: va, yIboQ, qa'pu' quv! Ham: bInaychugh, vaj tlhogh nob tammeH, maQmIghvam qanob. chuch Darurchugh je bIngaghHa'Qo'mo', peDwI' Darurchugh je bIquvmo', vaj Dapumlu' 'e' DabotlaHbe'. ngaghQo'wI' nawlogh yImuv. Ha', qamej. pagh, bInaynISchugh, vaj qoH yInay. Qovpatlh moj loDnalra' chay' 'e' boqaSmoH 'e' luSov valwI'. ngaghQo'wI' nawlogh'e' nom yImuv. qamej. 'ov: qeylIS HoS, ghaH yIQaw'Ha'! Ham: chay' SuchoH'eghmeH taS Doq bolo' 'e' vIQoybej je. 'u'vo' wa' qab boghaj, 'a tlhIHvaD latlh bochenmoH. SuyItHa' 'ej SureHHa' 'ej SujawHa'. 'u' DolmeyvaD Saj pongoyqoq bonob. SuDaHa' 'e' boQIjmeH, SujIv 'e' boqap. yIDoH, vISIQQo'. mumaw'moHpu'. not tlhogh wIqelqa'. wa'leS yInlaw'taH tlhogh jeSbogh Hoch'e'. yInbe' wa'chaj neH. choHbe' latlh Hoch Dotlh. ngaghQo'wI' nawlogh yImuv. [mej *Hamlet*] 'ov: baQa' DaH Sab yab quv! tej, vaj, gharwI' je 'etlh, jat, mIn je! wo' Do' ro', nembatlhna' je! ghaH Dapu' 'ej ghaH rurqangpu' vaj Hoch. ghaH tu'qangpu' tu'wI' Hoch. va, DaH Sabchu'. 'IpDaj QoQ yuch vISoppu'. DaH jIH'e' 'It 'ej Do'Ha' law', be' Hoch latlh 'It puS. DaH che'pu'bogh meqlaHvetlh quv yIqIm. chuS'ugh mupHa'lu'bogh rur: tlhov 'ej taQ. Dotlh Qupqu' 'oSbogh chenchu'wI''e' Qaw'pu' meqHa'ghach QIH. Do'Ha'! Qugh 'ongvaD jeghtaH. wIgh naQ vIleghpu' 'ej maQmIgh vIleghtaH! ['elqa' ta' *polonyuS* je] t: muSHa''a'? 'e' 'angbe'ba' neHtaHghachDaj. maw' 'e' tobbe' je QIchDaj ja'pu'bogh, chenHa'taHvIS je. qa'Daj nuQtaH vay'. 'ej vay'vam retlhDaq 'avmeH ba' Dotlh 'It. chaq Qob 'avwI' Qu', Qubmo' ghaH 'ej nabmo'; 'e' vIpIH. Qob vIbotmeH nom jIwuqDI', vIra': tugh vanmaj luqImHa'pu'bogh poQmeH tera'Daq ghoSnIS ghaH. vaj Do', pImmo' yuQ logh je, Dechbogh Dochmey je, Do' tIqDajvo' qech buStaHbogh lughIm. reH yabDaj mupmo' qechvetlh, DotlhDaj motlh'e' QIt HopchoH ghaH. SuH, chay' choqeSneS SoH? pol: Qaplaw'. muSHa'ghachDaj qImHa'lu'mo' chenlaw'pu' 'IQtaHghachDaj mung taghwI' je, toH, wej 'e' vIHarQo'. nuqneH, *'ovelya*. nuq jatlh joH *Hamlet* DaH juja'nISbe'. QIch Hoch wI'Ijpu'. nab yIwIvneS, joH. 'ach latlh yIchaw' je. 'IQ ghaH; rInDI' lut, SoSvaD 'e' 'angmeH ghaH, nIteb ghaH tlhobjaj SoS'e', ta'be''e'. ghaHvaD qu'jaj qunDI'. ja'chuq chaH 'e' vIDaqneSmeH jIlan'egh. ghu'Daj tu'be'chugh SoS, vaj nom tera'Daq bIghHa'Daq ghap yIngeH. Daq lugh yIwIv, bIvalbejmo'. t: Ha'. DaH SIbI' vIruch. maw'DI' ghot potlh, tugh QoblaH 'e' wItuch. [mej chaH] 3.2. ['el *Hamlet* wej DawI' je] Ham: SoQ'e' DajatlhtaHvIS SoH, va HIrur vIjatlhtaHvIS jIH. nujlIj DaQoDtaHvIS DawI' vay' po'be' yIrurQo'qu' jay'. pagh, chetvI'vo' mu'meywIj baH DIvI'may'Duj jaS 'e' vImaS. muDSIp yISIjlaw'taHQo' je, 'ach yIjot. toH SIStaHvIS, jevtaHvIS, 'ej (vIDelmeH chaq vIjatlh) jorqu'taHvIS QeHHeylIj, vIt rurlaw'meH SoQ Dajatlhbogh, QeH jotqu' yIpol. va, DIna' mojmeH QIch nong Sang 'IwDaj larghlaHbe'bogh yIntagh Dogh'e', baQa' 'e' vIQoyDI' qa'wI' tIchlu'. yavDaq bejwI' Qut teSDu' DuQmeH jach, 'ach Haghbogh QIpwI' Dalu' qoj chuSlu' 'e' luyajlaH QutwI'vetlh neH. veqlargh DaHa'chugh vay' vaj vImuH. *morab* rurmeH, ghaH 'um law'; *morab* 'um puS. ghay'cha' yIbot. D1: batlh qalob. Ham: 'a jotwI' qetlhqu' yIDaQo' je; bIDalaHchu'meH Duj yIvoqtaH. mu' DalISmeH yIvangchu' 'ej bIvangmeH mu' tIlISchu'. 'u' ngebmoHbe'lu'bogh DarurmeH lolSeHcha yIlo'chu' 'ej wa''e' yIbIvQo': DawI' Qu' wem lachbogh DawI'; toH DawI' lut wa'DIchDaq DaHjaj lutDaq je, vItmInvaD vItna' 'anglaw'meH, quvvaD batlhna'Daj 'angmeH, quvHa'ghachvaD qabna'Daj moH 'angmeH, chay' chenpu' 'ej chay' tlhetlhtaH bov'a'vam botlh, lupDaj je, bIHvaD 'e' cha'chu'meH Qu''e' ghaj DawI'. bIlachchugh qoj yapbe'chugh QeHlIj, vaj bejwI' Qut DaHaghmoH 'ach noHchu'wI' DabepmoH neH. yojchaj Daqelchu'meH, quSDaq wa' yojvam quv yIbuS, yavDaq yojmeyvetlh Qut DaqImHa'taHvIS. va, rut lachmo' DawI''e' vIbejbogh 'ej naDqu'bogh latlhpu', vaj QI'yaH. tlhInganna' rurHa'qu'mo' jatlhtaHvIS; 'ej tlhInganna', yoqna' joq, yaghna''e' joq rurHa'qu'mo' jay' vIHtaHvIS; vaj chenmeH yInchaj Soy' chuS, lam tlholHa'moHlaw'ta' yo' qIj jonwI'qoq tlhIb'e'. (lalDan vItIchQo', 'ach) 'e' vIHarqang, ghotna' rurHa'qu'mo' chaH, DataHvIS. D1: lolSeHchaHeymaj wIlISlaw'ta'mo' bIbeljaj. Ham: toH, bIHna' tItI'chu' jay'. 'ej ghItlhDaj neH pabtaHjaj Dabogh HaghmoHwI'ra'. toH HaghmoHmeH HaghmoHwI', Hagh ghaH neH, 'ej Qu'qoqvam lutlha'meH bejwI' Dogh, Hagh je chaH. 'ach HaghtaHvIS Hoch, lut potlhmey'e' wej lumuchlu'taHbogh mIm. Hat ghu'vam 'ej tlhetlhHa'moHbogh Qu' ghaj Dupqoqvam lo'bogh tlhIvwI''e'. Su' peDarupchoH. [mej DawI'pu'] ['el *polonyuS* *roSenQatlh* *ghIlDeSten* je] toH jay', qaH, lutvam Qoyrup'a' ta'? pol: ta'be' je --- SIbI'! Ham: moDmeH DawI' tIra'. [mej polonyuS] moDlaHmeH chaH, SuH, boQaHjaj tlhIH. cha': luq, joH. [mej cha'] Ham: *Horey'So*! SuH! ['el *Horey'So*] Hor: naDev, joH quv. qatoy'rup. Ham: *Horey'So*, SoH quv law', jIjatlhtaHmeH ghot Hoch vIqIHpu'bogh quv puS. Hor: toH, joH --- Ham: qatoj 'e' yIHarQo'. chochepmoHlaH, chay' 'e' vIHarlaH jIH? bItuQtaHmeH 'ej Soj Daje'meH mIpmey Daghajbe'ba', yabDotlhlIj QaQ qelbe'lu'chugh. *Horey'So*, qatlh mIpbe'wI' vItojqang? va, patlh Dogh'e' roSjaj HaQchorHey jat neH. chepmeH je mIpqangbogh qIvDaj SIHmoHjaj yuDwI'. vaj naDDI', numchoHlu' 'e' tul. 'Ij'a'? wIvlaHmeH ra''eghchoHDI' qa'wI' quv, 'ej ghotpu'vo' lughwI'na' tlhojlaHDI', DuwuvmeH vaj DuDoQ, Dutu'taHmo'. bIbechlaw'be', Hochmo' bIbechtaHvIS je. DutIchDI' 'ej DunaDDI' San, ghu' Hoch DaSIQmeH nIbtaH tlho'lIj. Do'bej ghot, ghotvamDaq 'IwDaj, qelmeH laHDaj je DuDlu'chu'chugh. QoQ vay''e' chuSmoHmeH, lu'uymeH San nItlhDu', vaj San chuS'ugh DaQo' batlhghotvam. ghotvam'e' HI'ang. 'ej DotlhDaj nong toy'wI''a' puj DaQo'chugh, vaj tIqwIj botlhDaq, tIq tIqna'wIjDaq ghotvam vIqeng. HIja'. vaj SoH qaqeng. 'a pItlh. DaHjaj ram ta'vaD lutHom muchlu'. vavwI' Hegh ghu' qaja'bogh Dellaw' 'ay'Daj. qatlhob. 'eH, 'ay'vam muchlu' 'e' DabejDI', vumtaHvIS tu'bogh qa'lI' laHmey Hoch, ta'ma' yIqIm. wa' SoQ lumuchtaHvIS, 'ejyo'waw'vo' narghQo'chugh DujDaj DIv reH So'taHbogh, vaj qa' quvHa' wIleghpu', 'ej tlhIvmo' qechmey Hoch vI'oghpu'bogh, *bajor* mangghom lurur neH. ghaH yIqImchu'. 'ej qabDajDaq mInDu'wIj tIH vIpuS je. 'ej rInDI' ghu', chay' Dapu' 'e' wIchovmeH, yojlIj muv yojwIj 'e' wIta'. Hor: lu', joH. lut muchlu'DI', batlhDotlhHey nIHchugh ghaH, ghaH tu'lu'pa', vaj lojbogh Hoch vIDIlrup. Ham: lutDaq chollI' chaH. pagh vIbuSlaw' 'e' vI'angnIS. yIlan'egh. [chuS yItmeH Qo'noS QoQ. chuS maqmeH QoQ. 'el ta', ta'be' je, *polonyuS* je, *'ovelya* je, *roSenQatlh* je, *ghIlDeSten* je, latlh je] t: chay' pIv qorDu'ghotma', *Hamlet*? Ham: pIv, pov. ghew vIDa, 'Ipmey ngoSpu'bogh muDSIp'e' vISopmo'. 'ach Qoghmey je'meH lo'laHbe' 'oH'e'. t: Dap 'oHlaw' QIch'e' chojangta'bogh. mu'wIj jangbe'pu' mu'lIj. Ham: jang'eghbe' je bIH. [*polonyuS*vaD] qaH, toH wa'logh ben DuSaQ'a'Daq bIData' qar'a'? pol: HISlaH, 'ej vIqellu'DI' DawI' QaQ jIH net tu'. Ham: 'Iv DaDa. pol: *yulyuS* *qaySar* vIDa. monDaq jIHegh. muHeghmoH *beru'tuS*. Ham: Sor rur ghaH, QamtaHvIS. yol yoSDaq qay' Sor. vaj val HeghmoHwI'Daj. roS: HISlaH, joHwI'. DaQoyqangchoH 'e' luloS. tb: Ha' naDev, *Hamlet*oy, jIba'taHvIS HItlhej. Ham: Qo', SoSoy QaQ, pa' jIghoS. jIHvaD 'e' SIghbogh peQvetlh'e' HoS law'... pol: [ta'vaD pegh] toH Hu'tegh, 'e' yItu'qu' jay! Ham: be'oy, 'uSDu'lIjDaq jIQot 'e' Dachaw''a'? 'ov: Qo', joHwI'. Ham: 'a 'uSDu'lIjDaq nachwIj'e' vIQotmoH 'e' vIHech neH jay'. 'ov: lu', joHwI'. Ham: ngaghlu' 'e' vIHech 'e' DaQub'a'? 'ov: pagh vIQub, qaH. Ham: be' uSDu'Daq QotmeH QaQba' qechvam. 'ov: qech nuq, qaH? Ham: 0 Hub. 'ov: bItlhaQ, qaH. Ham: 'Iv? jIH? 'ov: HIja'. Ham: baQa', tagh QommoHwI''a'lI' jIH. Qombe'chugh taghDu', vaj chay' jaS vangnIS porgh. toH, Quchqu' SoSwI' 'e' yItu', 'ach Heghpu'DI' vavwI', qaStaH cha' rep neH. 'ov: ghobe', cha' jarmey'e', joH. Ham: qaS'a'? toH, QuchwIj roS veqlargh 'e' vIchaw', 'ach San Quch muroSmoHchugh vaj va vItlho'Qo'. Heghpu' Hu' ta', 'ej qaS cha' jar neH, wej ghaH lIjlu'taHvIS. Heghpu'DI' quvbogh vay', rewbe' yabDu'Daq ratlh quvDaj qaStaHvIS wa' DISbID, vaj net tul. 'ach Hu'tegh, qo'mey DoQmeH SuvnIS vay'. Suvbe'chugh vay', yabDu'vo' Sab 'ej ja'chuq tlhej. 'oH qaw bomvam mu''e' neH: "toH va, toH va, batlh qawbe'lu' ja'chuq." [chuS QoQ. 'el DawI' tam] ['el Dabogh ta'loDnal be'nal je. muSHa'chuq 'e' luDa. DeSDaq QIDchuqmeH pachDu'chaj lo'. loD qIvDu' jojDaq HIvmeH tor be'. ghaH Hu'moH loD 'ej be' mong chop. ghaH woH be' 'ej yavDaq pummoH. belpu'mo' Qong loD 'e' leghDI' mej be'. tugh 'el loD latlh. ta' mIv teq 'ej roS ghaH. qoghDaq tar chagh ghaH 'ej mej. chegh ta'be'. Heghpu' ta'loD 'e' leghmo' pe'vIl SaQ be'. 'elqa' chotwI' tlhejwI' puS je. luvuplaw'. vIHbe'bogh ta'loD porgh lunge'. ta'be' muSHa'ghach Qay 'e' nID chotwI'. nayqangmoHmeH nobmey Hev ta'be'. lajqangbe', 'ach tugh jaS muSHa' ghaH 'ej bang DalI'bogh chotwI''e' laj] [mej DawI'pu'] 'ov: qaSpu' nuq jay', joH. Ham: HeS'a' 'ong'e'. qaSbeH maQmIgh 'e' 'ang 'oH. 'ov: chay' lut lumuch ghaytan 'e' 'ang lutHomvam. Ham: 'e' 'angbej nuvvam'e'. peghlaHbe' DawI'pu'; Hoch luchID. 'ov: nuq luyajqangmoHpu' DawI'vetlh 'e' muQIjqang'a' vay'. Ham: HISlaH, qoj, vay' DaQIDqangchugh SoH'e' vaj Dungaghrupbej. 'ov: bIQut, bIQut! DawI' lut'e' vItu'. ['el DawI' loS, lIHwI' DataHvIS] D4: DaH lutmaj 'It wIjeSqu'nIS. checherghchoHmeH matortaHvIS, gho'Ij. petuv. 'ej wej ghonIS. [mej] Ham: lIHbogh SoQ 'oH'a' QIchvam'e'? Degh mu'tlheghHom 'oH'a' neH? 'ov: nI'be', joH. Ham: vaj be' muSHa'ghach rur. ['el cha' DawI'. ta' ta'be' je Da] D1: wejmaHlogh bIQ SoD wIb, yuQ moQ je bavpu' pemHov Duj; wejvatlhjavmaHlogh DIS wavpu' maSwovDaj ngIpbogh maS, rInpu'DI' ghu': muv tIqmaj, bang DIDamo'. Qap je Qu': matay'taH, tlhoghvaD muvpu'mo' ghopDu'maj. D2: pIj maS pemHov je leng DItoghqa'pu'jaj, rInpa' muSHa'ghachmaj! 'ach DaH bIropmo' qaStaHvIS Hu', 'ej DotlhlIj ngo' DaHopmo' pay' bI'IQtaHvIS, QI'yaH! Qugh vIpIH. toH, joH, jIpIHchugh jIH, vaj not DuQIH; SaHqu'mo' be'nal, loD muSHa'taHvIS je. muSHa'DI' be', 'ej SaHDI', rap. reH Dach cha', pagh (qamuSHa'qu' 'e' Datu') reH lach cha'. ngojDI' muSHa'wI', ngojnIS je SaHwI'. muSHa'chugh nuv, vaj HajnIS HonchoHDI'. 'ach Hajbejchugh ghaH, vaj muSHa'rupchu'. D1: bangwI', va, tugh qatlheDnIS. puj 'ej ru' porghlaHmeywIj. qo' 'IHDaq leS bImob. bIquv. 'ej Do' DuSaw --- D2: not latlh vIlob! not tIqwIjDaq 'urmangvetlh web vIlaj. loDnalqoq cha'mo' jIquvHa'nIS. vaj, loD cha'DIch nayjaj be' --- loD wa'DIch HoHDI'! Ham: maQmIgh. D2: muSHa'be' be', tlhogh cha'DIch ruchmeH boHDI'. 'ach chepmeH neH quvHa''eghmoH. jImatlh! loDnal vIHoHqa', wuSwIj chopDI' latlh. D1: DaH vuD Daja' DaQubmo'. 'e' vIHar. 'ach nuQbogh nab DIqIlmeH pIj maghar. leS qawtaHghach luwuv DaH nabbogh Duj. vIDqang bIH boghDI', 'a DIDajDI' luj. DaH naH Qup rur bIH. SorDaq HuS, qar'a'? 'ach qanDI' pum bIH, Sorchaj puvlu'pa'. Qu'maj DIlay'pu'bogh DIlIjnISlaw'. chavvetlh, wIchuppu'bogh manongDI', Qaw' SaHQo'ghachmaj, manongpu' 'e' wImevmo'. Sorgh'egh Dotlh Quch, Dotlh 'IQ joq ral, QIt jevmo'. lopchugh QuchwI', vaj SaQnIS je 'IQwI'; butlhmo' neH 'IQ yonwI' 'ej Quch 'ItwI'. ru'nIS ngeHbejmaj. vaj Hujbe' wanI': choH mamuSHa'ghach, choHDI' je San nI'. wej ngoD wIwuq: muSHa'ghach wuv'a' San? pagh, San wuv'a' muSHa'ghachvetlh? ghaytan quvHa'DI' potlh, Haw' bangDaj. jup moj ghol 'e' SIgh mIpbe'pu'wI', ghaH DuvDI' yol. San toy' muSHa'ghach. vay'vaD chaq 'utbe'chugh, vaj ghaHvaD reH SaH jup. jup Dotlh buD nge'chugh ghaH tlhobmo' vay', SIbI' vaj jagh chu' leH. 'ach taghbogh DaqDaq SoQ vIrInmoHmeH: Sanmaj DonHa'moH neHtaHghachmeymaj. reH nabmeymaj Hoch ngeplu'. qech DIghaj 'ach qechvam ghochmey DIghajbe'. toH mub: loD cha'DIch DanayQo' DaH 'e' yIQub. 'ach Heghjaj vuDvam HeghDI' je loD wa'. D2: yavvo' Soj vISuqbe'jaj; Hurghjaj qa'; reH jIHvo' Quj leSpoH je nge'jaj moch; jIvoqtaH 'ej jItul 'e' mevjaj ngoch; bIghHa' Saj'uQ vIpIHjaj; qaqbogh ghu' ghomjaj 'ej Qaw'jaj qab Quch ghol Hoch qu'; Dat naDev je mutlha'jaj nI'bogh Seng --- be'nal vImojqa'chugh jIH. 'Ip vIqeng! Ham: DaH 'Ip pabHa'jaj! D1: bI'Ipchu'ta'. 'ach bang, DaH loQ HImej. Doy'choHtaH qa'wI'. Qatlhmo' pem, jIDej. vaj DaH jIQong. D2: bIQongDI', jotjaj yablIj. 'ej not Qagh Qavmo' qabwIj Hopjaj qablIj. [Qong Dabogh ta'. mej Dabogh ta'be'] Ham: joH, DubelmoH'a' lutvam? tb: wejpuH Hoch 'Iprup be'. Ham: 'ach 'IpDaj quvmoHbej ghaH'e'. t: lut DaSov'a'? luja'taHvIS HeS'a'? Ham: ghobe' jay'! SeghHa' HeS neH. SeghHa' tar. HeSbe'chu'. t: lutvam lupongmeH nuq lo'. Ham: "ghewjonwI'". qatlh? wejpuH jonmeH 'oH. romuluSDaq HoHHeSwanI' rur lutvam. *ghonja'gho* ghaH ta'qorDu'loD'e'; *batlhISta* be'nalDaj'e'. tugh Dabej. HeSmey mIgh Del. 'a maSaHbe'ba'. ta' ghob, qa' chun polwI' ghob'e' je, HotlaHbe'. chut DIlobbogh maH nujoy'laHbe' pe'vIl nov DIv DISmoHbogh tuQDoq'e'. ['el *luqyanuS*] ta'qorDu'loD latlh ghaH. 'ov: lut DaQIjmeH SoH val law', QIjbogh DawI' val puS. Ham: SoH bangHeylI' je jojrajDaq Quj vIQIjmeH jIval je, taj'e' vItu'laHchugh. 'ov: bIjej, jawwI', bIjej. Ham: tajwIj DajejHa'qangmoHchugh bIyatlhqu'nIS. 'ov: Dub 'ej Sab QIch. Ham: nayqangmeH be' Dup SapmoH QIch. --- yIchot yIruch SoH. Qu'vatlh, Ha'DIbaH qablIj tIlon 'ej yIruch. Ha', bortaS QaQ jablu'DI' reH bIrqu' nay'. D3: qech qIj, ghop po', tar 'um, poH lugh: Samuv. boq jeS 'eb poH. 'ej DaH mulegh pagh nuv. ramjep tI boSlu'mo' bIchen, molDargh. wejlogh Dungej 'ej DunaDHa' veqlargh. pay' pIvbogh yInDaj lurIHHa'meH jIj je wIchlaHlIj motlh, ghIjbogh toDujHeylIj je. [ta' qoghDu'Daq tar chaghmoH] Ham: patlhDaj SuqmeH, ngemHomDaq QottaHvIS ghaHDaq tar chagh; *ghonja'gho* 'oH pongDaj'e'. noy lut 'ej 'oH ghItlhmeH romuluSngan Hol pov lo'. ta'be' muSHa'ghach SuqmeH mIw nuq, tugh 'e' Dalegh. [Qam *tlhaw'DIyuS*] 'ov: Qam ta'. Ham: nuq? yay'moH ghum muj? tb: joHwI' Dotlh nuq. pol: lut rInmoH. t: wov! tlheD! pol: wov wov wov! [mej Hoch, ratlhtaHvIS *Hamlet* *Horey'So* je] Ham: vaj rIQDI' Haw'jaj to'baj jay', 'ej reHjaj pIvbogh Qa'. reH yepnIS vay'; reH QongnIS vay'; reH ghu'vetlh ngo' wIma'. chavvammo', Qa'pobngemmo' je vISuqbogh --- jIcho'meH SanHeywIj'e' wa'leS Sorghchugh SermanyuQngan 'ej mInwIj nIjmoHlaHchugh HaqwI' --- vaj DawI'tlhoQDaq ghuv jIHlaH qar'a'. Hor: ghuv bID SoH. Ham: naQ jIH. loDnI', yISov: chIch wo'vamvo' qeylIS lunge'pu' chaH. povpu' voDleH, 'a DaH ghaH cho' 'ej DaH wo' che' --- pujwI'. Hor: bommu'tlhegh DarInmoHlaHchu'pu'. Ham: majQa' *Horey'So*, lom qa' 'Ip quv law', may'vaD SuvtaHbogh wa'SanID 'utlh quv puS. Datu'pu''a'? Hor: vItu'chu'pu', joHwI'. Ham: tar mIw vIDelDI'. Hor: ghaH vItu'chu'qu'pu'. ['el *roSenQatlh* *ghIlDeSten* je] Ham: Hu'tegh! Ha' QoQ! Ha' chuS'ughmey. toH, lutmaj parchugh ta', ghaytan vaj --- par, baQa'! Ha' QoQ. ghIl: qaH, mapeghchuqjaj. Ham: vaj mapeghchuqtaHvIS ghar SoQ'a''e' vI'Ijqang je. ghIl: toH ta' --- Ham: ghaHvaD qaS nuq jay'? ghIl: pa'DajDaq ghaH ngejqu'lu' 'e' Dalaw'. Ham: chaq ngej ghew. ghIl: ghobe', joH; QeH. Ham: bIval 'e' DatobmeH QelvaD bIja'nIS. toH, ghewvam QeHvo' ghaH vIvor 'e' vInIDchugh jIH vaj ghaytan ngejtaHbogh ghew puq Sepqu' ghewvam. lumej bIH 'ej tugh chegh, tlhejtaHvIS porghDaj yIvqangtaHbogh ghew negh'e'. ghIl: joHwI' QaQ, yImeq'eghmoHchu' jay' 'ej va potlh vIja'bogh yIbuStaH. Ham: jIbuSneS. yIjatlh. ghIl: ta'be' SoSlI' nuQlu'mo' 'ej qay'lu'mo' SoHDaq mungeHta' ghaH. Ham: choquvmoH. ghIl: ghobe', jIquvmoH 'e' vIHechbe'. 'ach chojangqangchu'chugh vaj SoSlI' vIloblaH. bIjangchu'Qo'chugh vaj rInmeH mIwvam bItlhIjjaj 'ej jImejjaj. Ham: qaSlaHbe'. roS: nuq'e', joHwI'? Ham: jIjanglaHchu'be'. pIvHa' yabwIj. 'ach jIjanglaHmeH jInIDqu'qangmo' chaq cho'Ij, pagh mu'Ij SoSwI''e' (pongHey'e' Dalo'pu'bogh). 'a yap. vaj yIjatlhqa'. Dajatlhta', SoSlI' nuQlu' --- roS: vaj jatlh ghaH: 'Iv Da *Hamlet*? chay' 'e' Damo' muyay'moHpu' 'ej muSIvmoHpu'. Ham: puqloD yaymo' SIvbe'nIS SoS. 'ach DaH SoSwI'vaD nuq qaSmoH yay'moHlaw'pu'bogh wanI'wIj'e'? yIja'. roS: pa'DajDaq Suja'chuq neH ghaH, bIvemHa'pa'. Ham: 'e' vIlobmeH, wa'maH SoSpu'wI' ghaH 'e' vIDa. latlh tujatlhnIS'a'. roS: joHwI', ben choparHa'. Ham: DaH qaparHa'taHmeH je jagh HuH lungaS ghopwIj. roS: pIvHa'moHwI'lIj nuq? bIpIvmeH lojmIt DaHuvHa'moH, juplI'vo' qay'wI'meylIj Dapeghchugh. Ham: qaH, qaSHa' cho'wIj. roS: 'a qItbe' ghu'vam, bIcho'meH ta' woQna' 'oH woQlIj'e'. Ham: HIja' qaH, 'ach "yaptaHvIS loSpev" --- mu'tlheghvam noy DaSovbej. ['el chuS'ughmey qengbogh DawI'pu''e'] toH chuS'ugh! wa' HInob. [wa' chuS'ugh tlhap] 'a qapeghmeH: qatlh So'wI' Dachu'law', choghoq 'e' DanIDmo'? ghIl: baQa', qaqeSmeH jIvaQ 'e' Datu'chugh vaj qaparHa'meH neH jIvaQ 'e' yISov je. Ham: 'e' vIyajbe' jay'. chuS'ughvam Damupqang'a'? ghIl: joHwI', laH vIghajbe'. Ham: yImupneS. ghIl: laH vIghajbe' jay'. Ham: qara'neS. ghIl: vImupmeH mIw vISovbe'. Ham: mupmeH mIw ngeD law', nepmeH mIw ngeD puS. naQvam DaQoDmeH nItlh tIlo'. tlheghmeyvam DamupmeH naQ yIlo'. vaj QoQ 'IH lIng. ghIl: 'ach QoQ vI'IHmoHmeH vIQoDlaHbe'. vImupmeH jIpo'qu'be'. Ham: vaj chorammoH. jIH choqelDI' chuS'ugh neH Datu''a'? jIH'e' chomupqangqu'; tlheghmeywIj'e' DachuSqangmoHlaHqu'law'; SengwIj ghogh DabomqangmoHqu'; Se'wIj DalISmeH jIH choQoDqangqu'; ghogh 'IHqu' lInglaH chuSwI'vam mach, 'ach 'oH DajatlhmoHlaHbe'. Qu'vatlh, jIH chomupmeH mIw ngeD law', chuS'ugh DamupmeH mIw ngeD puS, 'e' Datu''a'? chuS'ugh vIrur 'e' yIqaSmoH --- jISaHbe'; Se'wIj DalISmeH SeHlaw'e' Daghaj 'ach choSeHlaw' 'e' vIchaw'Qo'. ['el *polonyuS*] pIghov qaH. pol: joHwI', Dujatlh neH ta'be'. SIbI'! Ham: loQ Qogh rurbogh 'engvetlh Dalegh'a'? pol: Hu'tegh, Qogh rurbej 'oH. Ham: 'er'e' rur 'e' vItu'. pol: 'er Dub ghaj. Ham: ghargh ghap rur. pol: ghargh rurbej. Ham: vaj tugh SoSwI' vIghoS. [pegh'egh] muDoghmoHlaw'mo' jIpuQqu'. --- tugh vIghoS. pol: vIja'. Ham: "tugh" poH nuq? HImej juppu'wI'. [mej Hoch, ratlhtaHvIS *Hamlet*] Ham: DaH qaS wIchHoSmey rep. DaH Hoblaw' molmey. DaH qo'Daq ngejmeH tlhIchDaj tlhuchlaw' ghe''or. DaH 'aD 'Iw tuj vItlhutlhlaH. 'ej jIwemchu' DaH 'e' vIvanglaHmo', vaj HajnIS pem, 'oH leghchugh pem. SoSwI' pa'Daq jIjaHnIS. 'eH, tIqwIj, matlhmeH laHlIj yIchIlQo'. not rowIj letDaq 'eljaj *molor* qa'. jInaSjaj, 'ach HeS'a''e' vIta'Qo'jaj. tajmey vIjatlhnIS, 'ach pagh taj vIlo'nIS. Qu'vaD mIyjaj neH jatwIj, qa'wI' je. mu'wIjmo' tuHjaj ghaH. 'ach mu'wIj tob ta'wIj'e' --- qa'wI', 'eH, not 'e' yIlob. [mej] 3.3. ['el ta', *roSenQatlh*, *ghIlDeSten* je] t: mubItmoH ghaH. 'ej jIHvaD QIHtaH ghu', wej DotlhDaj maw' vIweghtaHvIS. vaj SuH: tugh Qu'ghItlhraj vIqeqta', 'ej tera'Daq lItlhejnIS ghaH. Huy'Du'Dajvo' chen Qob, qaSDI' rep Hoch. 'ej jIH muSumqu' Qobvetlh 'e' SIQlaHbe'bej ta'Dotlh. gh: Qu' wIQorghchu'. je'meH 'ej yIntaHmeH, nIwuv ghot law'qu'. Qobvo' DIleHneSmeH, lalDanvaD potlhqu' 'ej quvqu' Qu'. roS: reH lotvo' leH'eghmeH, yab yoD, HoS Hoch je lo' wa' yInwI' neH ram. vaj lo'nISba' qa' Dunqu', cheptaH ghaH reH 'e' luwuvmo' yIn law', 'ej Do' ghaHmo' Qaw'Ha''eghmo'. rInDI' ta' poH, nIteb Heghbe'ba' ta'Dotlh. luSpet Da. Sumchugh vay', vaj Hochchaj tlha'moH. gho'a' 'ugh rur ghaH. 'ej HuD jenqu' DungDaq 'oH lanlu'chu'. ghonaQmey tInqu'Daq muv'egh 'ej HuStaH wa'netlh Dochmey ram. vaj pumDI' gho, pe'vIl QIH chuS lutlhej chachmey mach Hoch, tlha'wI'pu' ramqu' Hoch je. vaj not nIteb vIng ta'. DaH 'ItDI' potlh, tugh bepnIS je mangghom, 'ej jegh vaj rotlh. t: tera'Daq nom SulengmeH, 'eH, peghuHchoH. DaH tlhabqu' Qob qamDu'Hey. DaH Dat yIt. 'a tugh qamDu'Daq mIr wIlan. roS, gh je: mamoDlI'. [mej *roSenQatlh* *ghIlDeSten* je] ['el *polonyuS*] pol: joH, SoSDaj pa'Hom ghoS. wanI' vI'IjmeH tugh HaSta'a'DajDaq jISo''eghneS. ghaH qunqu'bej ta'be'. 'ej vuD Daja'pu', 'ej valqu' vuDlIj: ja'chuqtaHvIS chaH, QIchchaj 'Ijbe'nIS SoSDaj neH, qar'a'; SoS SIghtaHmo' qorDu'. 'a boQbogh DaqDaq Hoch DaqnIS vay'. vaj qamej, ta' quv. qaSuch, QongDaq DaghoSpa'. 'ej qaSuchDI' SoHvaD De' Hoch vIQum. t: qatlho', jawwI'. [mej *polonyuS*] t: He'So'ba' HeSwIj. va, QI'tu'Daq He' je. naDHa'ghach wa'DIch ngo'mo' bechmoH 'oH. loDnI' vIchot! qa''a'pu'vaD jItlhob vIneHqu'bej vIHechDI', 'ach jIluj. vIHechmeH HoSwIj jey jIDIvmeH HoS. 'ej cha' malja'vaD vumnISwI' vIrur: Qu' wa'DIch 'oH nuq'e' QIt 'e' vIqelDI', jIyev, 'ej tugh cha' Qu'vetlh vIqImHa'nIS. loDnI'wI' 'Iwmo' jeD quvHa'bogh ghopvam net tu'chugh je, vaj ram, qar'a'? chal quvDaq SISbeHba' bIQ; peDwI' chIS rurmeH ghopwIj, Say'moHmeH yap qar'a' SISwI'vetlh bIQ. HeS qabHey puSmeH 'oH, qar'a', pung tu'lu'. 'ej cha' Qu' ta'meH, qa''a'vaD tlhob Hoch, qar'a'? wIbotlu'meH, mapumruppa', pagh, wInoDHa'lu'meH, mapumpu'DI'. vaj chal vIbejjaj. pIch vIqIlbej rIntaH. 'ach DotlhwIj ngo' vIleHmeH, chay' jItlhoblaH? "jIchotmeH jIquvHa' 'e' yInoDQo'." DuHbe'. mIp law' vIghajchoHmeH jIchotpu'. 'ej mIpvetlh Hoch vIghajtaH: ta'DotlhwIj, Hoch'e' vItulbogh je, ta'be'nalwI' je. chay'? toH, wej HeSDaj pop ghajQo'chugh vay', vaj ghaH noDHa'laH'a' ruvpIn? vIchID: pIj qo'vam mIwmey qalDaq, ruv lujotlhlaH DIlbogh HeSwI' DeQghopqoq. 'ach veqlarghvaD moSlaHlaw' pagh. pa' tojlaH pagh 'oghwI'. pa' ta'meymaj Dotlhna''e' leghlaH Hoch. 'ej pIchmeymaj Ho' QuchHey je DIbej net ra'taHvIS, mapum'eghchu' net raD. tlha' nuq? ratlh nuq? toH, vay' vIchavlaHchugh jIpayDI', vaj vInIDjaj. SuH, vInID! Hoch vanglaHlaw' paywI''e'! 'ach nuq vanglaH paylaHbe'wI'? baQa', Dotlh 'It! baQa', Hegh rurbogh tIqwIj qIjqu''e'! baQa', qa'wI''e' jonlu'law'bogh! bItlhabqa'meH bInoghDI', vaj Dubaghqu'choH jonwI'jan! HIQaH, boQqa'pu'! SuH, jInIDqu'jaj! peSIH, qIvDu'wIj mul! baS tlhogh Daghajlaw', tIqwIj. yItun, 'ej ghu Somraw yIrur. tugh QaQjaj Hoch. ['o'Daq jaH 'ej tor] ['el *Hamlet*] Ham: DaH jIHvaD ngeDqu' Qu'. DaH tlhobtaH ghaH. vaj DaH vIta': yo' qIjDaq Suvjaj ghaH. chay'! mIwvammo' bortaSwIj vIchav'a'? vIqelqu'nIS. vavwI''e' HoH taHqeq. pagh latlhvaD vav ghaH. HoHpu'mo' taHqeqvetlh, yo' qIj quvDaq vIngeH. vaj ghaHvaD boQ vIDIllaw'! luj bortaS jay'! vavwI''e' chotmeH merDI', pI' vavwI', 'ej Suvrupbe'. HeS yembogh payta'meH 'eb SuqlaHbe'. 'ej lomDaq jach pagh vaj. chay' ghaH lulajpu' yo' qIj negh, pawDI', vaj 'e' luSovlaw' chaH, pagh latlh je. 'ach, ghob nuq wIHar 'ej chay' yo' qIj wIloy 'e' qellu'chugh, vaj ghaHvaD 'ughlaw' ghu'. 'ach DaH bortaS vISuqmeH, vIHoH'a', qa'qoqDaj Say'moHtaHvIS? vIHoH'a', yo' qIjDaq tlheDmeH ghuHDI' ghaH 'ej 'umDI'? Qo'. Ha', 'etlh, qaroQ. Qu' naSvaD tugh qalel. chechDI', pagh, QongDI', vupDI', pagh, QongDaqDaq qorDu' ngaghwI' HeSbelmey tIvtaHvIS; SuDtaHvIS, ghartaHvIS; ta' vay''e' vangDI', ghe''orvo' qa'Daj pollaHbe'chugh ta'vam. 'ej qaSDI' ta'vam 'eb, SIbI' yImagh. DaqIpDI', chalDaq pupqu'jaj qamDu'Daj. vaj webmo' 'ej He'So'mo' qa'Daj non, ghe''or'e' rurbej, ghe''or ghoStaHvIS. muloStaH SoS. qa'lI'vaD, wej bIlImmeH ghobHergh Danoblaw'. 'ach bIHegh 'e' mIm neH. [mej] [Hu' ta' 'ej 'etDaq ghoS] t: puv mu'meywIj, 'ach bIngDaq ratlhtaH yab. mu'mey DorQo'DI' yab, QI'tu'vo' ngab. [mej] 3.4. ['el ta'be' *polonyuS* je] pol: naDev tugh chol. SuH, ghaH yIqunqu'neS. yIja'neS: "tlhIvqu'pu'mo' QujlIj taQ, luSIQlu'Qo'. 'ej SoH, QeHtuj je botlhDaq jIQampu' 'ej qayoDpu', yoD DaraDmo'." naDev jItam'eghmoH. qatlhob, joHwI': ghaHvaD yIvaQ, bIjatlhDI'. tb: DIch yIghaj. 'ej HIHonQo' --- yISo''egh. chollI' ghaH. [So''egh *polonyuS*] ['el *Hamlet*] Ham: toH, SoS, qay' nuq? tb: SuH, *Hamlet*, vavlI''e' Damawqu'pu'. Ham: SoS, vavna'wI' Damawqu'pu'neS SoH. tb: Ha' Ha'. bIjangDI' Doghlaw' jatlIj jay'. Ham: va va. bIyu'DI' mIghlaw' jatlIj jay'. tb: toH, *Hamlet*! chay'! Ham: nuqneH? tb: cholIjlaw''a'? Ham: Qu'vatlh! ghobe'. qalIjta'be', joHwI'. ta'be' SoH. loDnallI' loDnI'qoq be'nal. SoSwI'Hey SoHlaw' je. Do'Ha'. tb: baQa', nIvuvmoH lobmoHwI' tugh 'e' vIpoQ. Ham: yIba'. Ha'. naDevvo' bIvIHchoHbe'. 'ej bItlheDbe', HotlhwI' vIchenmoHpa'. HotlhwI'vetlhDaq tIqlIj Somraw DaleghlaH. tb: QI'yaH! DaH nuq Davangqang? chochot'a'? QaH! QaH! 'eH! pol: ['o'vo' jach] QI'yaH! QaH! Ham: chay'? jach'a' 'er? ['etlhDaj lel] DaH Hegh ghaH 'e' vISuDmeH DeQ vInobrup! [HaSta bIngDaq DuQ *Hamlet*] pol: ['o'vo' jach] Hu'tegh! muHoHpu'! [pum 'ej Hegh] tb: QI'yaH! nuq Data'? Ham: Sovbe'. va, ta' ghaH'a'? [HaSta teq, 'ej 'etDaq *polonyuS* jotlh] tb: chav boH, chav ralqu' je Data'! Ham: chav ral. 'ej mIghmo' chavwIj, HeSlIj pImlaw'be'. ta' HoHlu', 'ej loDnI'Daj naylu' je. tb: ta' HoHlu'! Ham: mu'tlheghvetlh vIjatlhbejneS. [*polonyuS*vaD jatlh] qoH puj, qoH boHqu', nISbogh qoH, Qapla'! mochlI' SoH 'e' vIHar qaleghchu'pa'. SanlIj yIlaj. De' pegh DaSovqangDI', vaj chaq Do'Ha' DaH 'e' Datu'. yImev. yIba'. 'ej SoHvaD tIq vIQopmoHjaj. vIQopmoHbej, Somraw Hap ghajchugh 'oH, 'ej pay 'oH wej 'e' nISqu'chugh 'ej botchugh Dotlh motlh quvHa'qu', tIqlIj letmoHmo'. tb: HeS nuq vIta'pu'mo', mupummeH rIntaH chuS jatlIj tlhIvqu' 'e' DangIl? Ham: ta' mIghqu'. quvmoH 'ej tuHlaH batlhmaj 'e' ghItlhHa' 'oH. ngeb matlhwI' Hoch 'e' maq. bang chun Quch 'IHvo' Hommey ghegh teqDI', pa' naDHa'meH Degh lan. tlhogh 'Ipmey nepmoHmo', SuDwI'pu' 'Ipmey rurchoH. baQa'! tay'a' porghvo' qa''e' yaHmoHbej ta'vetlh. 'ej verengan ghItlh neH moj je lalDanmaj quv. wew chal je, tuHmo'. va, ta'vetlh qelDI', Haj je yuQmaj Sub. 'IQmo' tlhoQ'a'vetlh mIn, San bIjHey pIHlaw'. tb: va, lIH'eghtaHvIS chuS 'ej buQ ta' nuq? Ham: naDev, 'eH, Deghvam, Deghvetlh je yIlegh. DeghmeyDaq cha' loDnI'pu' HotlhmeH 'oghlu'. Huy'vamDaq ba' batlhna', 'eH, 'e' yIlegh. qeylIS Quch. *ghorqon* jIb. ra'meH 'ej buQmeH veSmey joH'a' mInDu'. Qumqa''a' 'uS, chal yuvbogh HuDDaq ghoSmeH moDta'DI'. chenchu'mo' ghaH, 'ej joDaj DuDlu'chu'mo', loDna' ghaH, qo'vaD 'e' lu'olmeH woQ lunoblaw' qa'pu'. loDnallI''e' ghaHpu'. tlha'wI' yIqIm. DaH loDnallI''e' ghaHtaH chovnatlhvetlh'e'. loDnI'Daj pIvqu' ngejmeH, pomrop tIr'etlh Da. mIn Daghajbe''a'? HuDHeyvam 'IH DalonDI', Debvetlh moHDaq bIrorchoH'a' 'ej pa' bISopqang'a'? Ha'! mIn Daghajbe''a'? bImuSHa''a'? net HarQo'. DotlhlIj qan'e' SIchlu'DI', jot 'ej HemHa'nIS SuDmeH 'Iw tuj bov, 'ej chay' noH yab 'e' lob. 'ach ghotvamvo' ghotvetlhDaq gho'ta'meH qatlh noHqang yab? bIQublaHba'. bIQublaHbe'chugh, vaj bIvIHlaHbe' je. 'ach bIQubmeH laH roSHa'moHlu'law'. Qaghchugh je maw'wI', 'ej vay' yab che'chugh je valHa'meH Dotlh, vaj pIm ghotpu'vam tugh 'e' ghovlu'meH, wej lojba' wIvlaHmeH laH Hoch. Dutojpu' veqlarghHey 'Iv, "leghbe'bogh wIv" DaQujDI'? QIpqu'meH mISlaHbe' HotQo'bogh mIn, bejQo'bogh nItlh joq, cha' teSDu''e' joq ngaqQo'bogh mIn nItlhDu' joq, wa' ghIch'e' joq ngaqQo'bogh Hoch, nochDu'lIj 'ay'Hom rop joq. qatlh bIDoqQo', Dotlh tuH? lotlhtaHbogh ghe''or, chuQunbe' HomDu' DaqIQmoHchugh, vaj meQlI'bogh Dotlh QupvaD weQ rurjaj batlh. 'ej qulDajDaq neH tetjaj. vaj yItuHQo', DuraDDI' 'IwlIj tujqu'; ngaghqangmeH meQtaHmo' je SISbogh chuchHey; ngaghwI'Du' toy'taH neH meqlaH --- tb: 'eH, Hamlet, yIjatlhlI'be'. qa'wI' lutu'taH mInwIj DaraDmo'. ghItlhmey qIjqu' Sub vIlegh. bIH Say'moHlaH qoj teqlaH pagh. Ham: QongDaq ghIHqu' porghbIQ He'So'Daq yInlu' neH. naDHa'ghach'a'Daq yIQlu'. targh puchpa'Daq yachchuq 'ej chopchuq --- tb: jIHvaD yIjatlhQo'. teSDu'wIj 'elDI' mu'vam, taSmey Da. yImev neH, *Hamlet* 'IH. Ham: chotwI', mIghwI' je. toy'wI''a' neH ghaH. wa'ben loDnallI' Dun bID bID vatlhvI' ghaHbe' je. qoH voDleH ghaH. chIch wo'vaD qumvaD je nIHwI''a' Da: beQwI'vo' ta'mIv wagh'e' nIHpu'DI', yopwaHDajDaq 'oH So'! ['el lomqa'] tb: yImev! Ham: tera' voDleHqoq Da neH --- HIboQ, 'ej DungwIjDaq telDu' tIpuvmoH, chal'a' 'avwI'pu'! nuq DaneHneS, joH? tb: QI'yaH, DaH maw'. Ham: moDHa'bogh puq DaqunmeH DaH bIchol, qar'a'? loSqu'mo' 'ebwIj, DotlhwIj nong je, HajmoHbogh Qu'wIj pav Dara'pu'bogh vImIm neH. Ha', yIja'! lom: Qu' yIlIjQo'. jejHa'choH neHtaHghachlIj. vIjejqa'moHmeH neH qaSuch. yIqIm! SoSlI'Daq Danqu' yay'meH Dotlh. yIHu'. Suv'eghbogh qa'Daj 'It yInIS. porgh pujDaq HoSqu' qech Qobqu'. ghaHvaD, 'eH, yIjatlh. Ham: nuqneH, joHwI'? tb: baQa', nuqneH, Do'Ha'wI'? logh chImDaq neH mInDu' DaQeqlaw'taH, 'ej pagh porgh ghajbogh muDvaD neH bIjatlh! mInDu'lIjDaq jotHa'qu' bejbogh qa'lI'. 'ej Qongbogh negh, pay' ghumDI', Dalaw' jIblIj. QottaHvIS, yInchoHlaw' porgh'ay'vetlh buD: yay'law' 'ej QamchoH 'oH. yIjot, puqwI' quv. tujlI' 'ej meQlI' QeHlIj. DaH meQHa'meH QeHlIjDaq tuvbogh bIQHey yIghomHa'moH. nuq'e' Dabej? Ham: ghaH'e'! ghaH'e'! yIqIm neH. chIS 'ej qej. muvchuqmo' porghDaj, Qu''e' Hechbogh je, vaj naghmey ra'DI' je, lujangqang bIH. --- 'eH, HIbejQo'. Qu' Sagh vIHechtaHbogh DachoHlaH, vupmoHlaHmo' Dotlh DaDabogh. jIvupDI', loj jIvangnISmeH qab qu'. 'ej pumnIStaHvIS 'Iw chaq pum mInbIQ. tb: 'IvvaD QIchvam Dajatlh? Ham: pagh Dalegh'a'? tb: paghna'. 'ej Doch Hoch tu'lu'bogh vIlegh. Ham: pagh DaQoy'a' je? tb: maH vIQoylaH neH. Ham: Ha', pa' yIqIm! Ha' So''eghtaHvIS mej! yIntaHvIS Sutmey tuQbogh tuQ vavwI'! yIqIm! DaH mej ghaH! DaH lojmItDaq mej! [mej lomqa'] tb: wanI'vam 'oghbejpu' yabqechlIj neH. HoSDo'Hey chenmoHmeH reH po' Dotlh maw'. Ham: maw''a'? tIqlIj rur tIqwIj, Se'Daj moDmoHQo'mo', 'ej pIvmo' QoQDaj. maw'pu'be'neS QIchwIj. HIngongDI', ghu' vIja'meH mu' vIjatlhqa', mu'vetlhvo' lengnIStaHvIS Dotlhqoq maw'. SoS, quv yIquvmoH. SoHvaD jatlh Dotlh maw', 'ej jatlhbe' HeSlIj, qa'lI'Daq 'e' maqmeH DunaDbogh Herghvetlh yIngoHQo'. Daq ragh'e' So' neH 'ej yoD 'oH, porghlIj ngejtaHvIS rolIj QanHa'lI'bogh quvHa'ghach yuD'e', 'oH leghlu'be'taHvIS. chalvaD yIDIS. qaSpu'bogh ta' tIpay. qaSbeHbogh ta' tIjunchoH je. 'ej webqu'meH nov tI, bIHDaq chorDI latlh yIlanQo'. toH, SoS, jIquvqanglaw' 'e' yIbIjQo'. baQa'! bIjQo'meH, HeSvaD tlhobnISlaw' je batlh, reH pI'taHvIS tlhuHHa'bogh bovvam! vannIS! 'ej HeS vor batlh, net chaw'meH naDnIS je! tb: va, *Hamlet*, jIHvaD bIDDaq tIq Dachevta'. Ham: Ha', bIDDaj qab yIwoD. bID latlh Dapolmo', bIquvtaHmeH yIyIn. Qapla'. 'ach SoS, vavloDnI'wI' QongDaqDaq yIjaHQo'. wej quvvam'e' Daghajchugh, vaj yISuq. mIwmeymaj motlhmoHmeH veqlarghHey Da, 'ej qay' 'e' tlhojbogh laHmaj Sopchu'lI' tIgh buD. 'ach Qu'vamvaD QI'tu'ngan Da: QaQbogh 'ej quvbogh ta' DIvangtaHmeH HIp mop joq nob je. tuQmeH ngeDqu' bIH. DaHjaj ram yIngaghQo'. bIngaghqa'Qo'meH 'eb latlhlIj ngeDmoH ghu'. tugh ngeD 'eb Hoch. Duj'e' ben ghItlhbogh Sanmaj choHlaHlaw' ghu' motlh. vaj veqlargh'e' Do' SevlaH 'oH, pagh, ghImmeH rIntaH, merqu' HoSDaj. toH, Qapla'. DunaDchoH bortaSqa' DaneHDI', chonaDqa' 'e' vItlhob. jaw HoHvam'e' --- [*polonyuS* 'ang] vIpay. 'ach SanvaD belmoHlaw' wanI'vam. SanvaD vIbIjlaw' 'ej mubIjlaw' lomvam. vaj SanvaD 'oy'naQ 'oy''utlh je vIDa. lomvam vIlan. 'ej ghaHvaD Hegh vInobmo', jIbechnIS. pItlh. qaboQmeH neH qabuQ. DaH qaSnIS Qugh, 'ach Do' lot latlhvaD SuQ. 'ach wa' mu' latlh vIja'neS. tb: nuq vIvangnIS? Ham: not Qu' vIDeltaHbogh tIvangbej. 'eH: QongDaqDajDaq Dutlhu'qa'moH ta' ror. bIngaghqangmeH qevpoblIj qIp. "ghghgh" jatlh. 'ej wuSlIj chopmeH ghIHDI', monglIj'e' yachmeH ghaH, nItlhDaj webqu' lo'taHvIS, ghaHvaD ghu' naQ DayajmoHlaH 'e' pon: maw'be'taH DotlhwIj, 'ach jImaw'law'meH jI'ong. maj ghaHvaD 'e' yISovchoHmoH. chIch yIntaghvo', targhna'vo' ghu'vetlh potlh qelnISbogh peghba'Qo' ta'be'nal 'IH, ta'be'nal quv, ta'be'nal valqu' je. not peghba'. yab peghDuj je yIlobQo'. qach DungDaq mo' yIpoSmoH. Haw'meH puvjaj chalHa'DIbaHmey. 'ej qoH noy yIDa. bIngongmeH, mo' yI'el. 'ej ghorjaj monglIj, pa'vo' bIpumta'DI'. tb: tlhuHmeyvo' chenchugh QIchmaj, 'ej yInmo' chenchugh je tlhuHmeymaj, vaj DIch yIghaj: QIchlIj choja'pu'bogh vIja'qa'meH yInlaH pagh tlhuHwIj. Ham: tera' vIghoSnIS. DaSov'a'? tb: va, QI'yaH, vIlIjpu'. wuqlu'. Ham: SoQtaH pum peghghItlh. 'ej ghItlh luqeng cha' DuSaQjupqoqwI'. vIvoqchugh, vaj verengan'e' vIvoqrup. HewIj luHuvmoHlI' 'ej tojbogh nabvaD muDevlI' chaH. toH ruchjaj. tlhaQbej ghu', ngattej luSangchu'DI' jorwI'mey lanbogh. 'ej chIch jorwI'meyHeychaj bIngDaq 'och vIchenmoHbe'chugh, 'ej, ngat latlh vIyongDI', maSDaq chaH vIjorbe'chugh, vaj jItlhIb. Do' vaj, wa' Qu'vaD muvchuqDI' 'och nIb. mumoDnISmoHlaw' ghotvam. retlh pa'HomDaq chorDu' vIteq. Qapla', SoS. DaH tam 'ej Sagh 'ej peghqanglaw' qeSla'. 'ach yIntaHvIS, jawbogh Qovpatlh Dogh Dapu'. Ha', jaw. DaH rInjaj ja'chuqghachmaj nI'. Qapla', SoS. [nIteb mej chaH, pa'Daq *polonyuS* lom teqtaHvIS *Hamlet*] 4.1. ['el ta', ta'be', *roSenQatlh*, *ghIlDeSten* je] t: vay' Qumbej tlhutlhmeylIj Datlhuchqu'bogh. tImugh. vIyajnIS. nuqDaq ghaH puqlI''e'? [*roSenQatlh*vaD *ghIlDeSten*vaD je jatlh ta'be'] tb: loQ maHvaD Daq yIjegh. [mej *roSenQatlh* *ghIlDeSten* je] tb: ghuy'cha', joHwI', DaHjaj maQmIgh vIleghpu'! t: toH, nuq, *ghertlhuD*? chay' *Hamlet*vaD tlhetlh ghu'? tb: SuS, ngeng joq Da, 'Iv HoS law' 'Iv HoS puS, pay' 'e' lughoHDI'. maw'qu' ghaH. chut lobHa'taHvIS yab Sab, HaStawIj bIngDaq vIHchoH vay' 'e' 'IjDI', pay' 'etlhDaj lel. pay' jachchoH "ghew! vIH ghew!" 'ej qechvam mulqu' najtaHvIS, qup QaQ'e' wej leghbogh HoH. t: HeS'a'! 'ej jIHvaD qaS je, jISaHchugh neH. Hochma' nubuQtaH tlhabDaj. SoH, jIH je, Hoch je buQlI' ghaH. baQa'! chay' 'Iwvam chav vIQIj? tugh jIH vIpumlu'. QupwI'vetlh maw' vISeHmeH 'ej vIvuSmeH, Hochvo' vIweghlI'meH leSSov vIghajnIS. 'ach vIparHa'qu'mo', chay' ghaH vIvornIS 'e' vIyajQo'. rop web SIQwI' vIDapu'. Sovbe'meH latlh, chIch ropvaD yInwIj 'Iw vIje' je, reH vIpeghtaHvIS. DaH nuqDaq? tb: lom HoHbogh rIntaH lellI'. rambogh tlhIlDaq baS SuD'e' Da ghaH, 'ang'eghchu'mo' DotlhDaj, maw'taHvIS je ghaH. paymo' SaQtaH ghaH. t: va, *ghertlhuD*, Ha'. mamejjaj. HuD HotchoHDI' Hov'a', nom naDevvo' vIngeH. 'ej ta'vam mIgh vIngoy'meH jIH, 'ej 'oH vIQIjmeH, ta'na' po' vIDanIS. 'eH, *ghIlDeSten*! ['el *roSenQatlh* *ghIlDeSten* je] t: juppu', boQwI' tImuvmoH. *polonyuS* HoHpu' *Hamlet* maw'taHvIS. 'ej SoSDaj pa'vo' lomDaj jotlhpu' ghaH. Ha', ghaH yInej. peghar. 'ej chIrghHomDaq qeSwI' lom qan yIqeng. Satlhob: pemoD. [mej *roSenQatlh* *ghIlDeSten* je] t: *ghertlhuD*. juppu'ma' valqu' Hoch wISuch. 'ej qaSpu' nuq Do'Ha', 'ej nuq vIHech, tugh chaHvaD 'e' vISovrupmoH. tar vo'laH pum'a', pum tlhuplu'DI' je, yuQ bIngvo' ghaH QeqDI' je. 'ej qarmo' baHtaHvIS, voDleH puSwI''a' Da. DaH pongwIj'e' Do' tu'laHbe'jaj pum, 'ej muD neH mupjaj, 'oH rIQmoHbe'bejmo'. Ha', bang. yIyIt. jotHa'bej qa'wI' Doy'. lotmo' jI'It. [mej] 4.2. 'el *Hamlet* Ham: vIpegh, vIpol. roS, ghIl: *Hamlet*! joH *Hamlet*! Ham: 'eH jay'! chuSlu'! *Hamlet* jach 'Iv? toH, mughoSlI'. 'el *roSenQatlh* *ghIlDeSten* je. roS: lom'e', joHwI', nuqDaq Datlhappu'? Ham: lomlam'e' vIrotlhHa'qa'moHta', wutlhDaq DornISmo' no'. roS: DaqDaj yIpeghHa', chIrghDaq wIlupnISmo'. Ham: 'e' yIHarQo'. roS: nuq HarQo'? Ham: Satey'laHqu' jItey''eghlaHbe'taHvIS, Qo'. 'ach wem je ghu'vam: yu'DI' HerghwI', chay' jangnIS ta'puqloD'e'? roS: choqelDI' HerghwI''e' Datu''a'? Ham: HISlaH, qaH, ta' DIb, HoS, woQ je Qay 'oH'e'. 'a reH ta' lutoy'chu' 'utlhpu'vam'e'. nujDaq chaH Qan, mughato' DataHvIS, tugh ghuppa'. De' DaQay 'e' poQDI', Du'uy neH 'ej, HerghwI', bIQaDqa'. roS: qayajbe', joHwI'. Ham: vaj jIQuch: qoH qoghDaq Qong QIch Dogh. roS: lom Daq ghopeghHa